Jeśli dojdzie do zatrzymania krążenia i dziecko przestanie oddychać, to należy jak najwcześniej rozpocząć resuscytację krążeniowo-oddechową – reanimacja małego dziecka. Osoby będące świadkami zdarzenia i podejmujące się udzielania pierwszej pomocy, mogą w znaczący sposób zwiększyć szanse dziecka na przeżycie. Gdy dojdzie do zatrzymania akcji serca oddechy ratownicze i uciśnięcia klatki piersiowej mogą być jedynym ratunkiem. Postępowanie w przypadku dzieci jest ściśle uzależnione od ich wieku.
Reanimacja małego dziecka – wiek dziecka
Dzieci dzielimy na podstawowe grupy wiekowe, które znajdują zastosowanie w metodach ratowania życia, a w szczególności resuscytacji krążeniowo-oddechowej:
- Niemowlęta to dzieci przed 1 rokiem życia,
- Dzieci – od pierwszego roku życia do rozpoczęcia się okresu pokwitania – pojawiania się pierwszych cech dojrzałości,
- Po pokwitaniu dzieci traktowane są z medycznego punktu widzenia jako dorośli.
Reanimacja małego dziecka – postępowanie
W pierwszej kolejności należy sprawdzić, czy Ty i dziecko znajdujecie się w bezpiecznym miejscu. Jeśli nic wam nie grozi, możesz przejść do kolejnych czynności. Jeśli mamy taką możliwość wkładamy rękawiczki jednorazowe. Następnie sprawdzamy stan przytomności dziecka, obserwując czy reaguje w jakikolwiek sposób na wołanie, czy potrząsanie. Starszemu dziecku można zadawać głośne pytania: Czy mnie słyszysz? Co się stało? I temu podobne.
Jeśli dziecko zareaguje na Twoje działania, pozostaw je w pozycji, w jakiej je znalazłeś i niezwłocznie wezwij pomoc. Do czasu przyjazdu karetki, co chwile oceniaj stan dziecka. Jeśli dziecko nie reaguje na próby kontaktu, poproś kogoś o wezwanie pomocy lub zrób to samodzielnie.
Następnie udrożnij drogi oddechowe, aby tego dokonać, ostrożnie obracamy dziecko na plecy, zaś głowę odchylamy lekko do tyłu. Jedną swoją dłoń połóż na czole dziecka, drugą zaś unieś brodę do góry.
Kolejnym bardzo istotnym krokiem jest ocena oddechu. Wykonuje się ją w czasie kiedy głowa dziecka pozostaje odchylona do tyłu. Nachyl się nad dzieckiem, sprawdź, czy czujesz wydychane powietrze na policzku, czy słyszysz w klatce piersiowej świst powietrza przy wdechu i wydechu oraz, czy widzisz ruchy oddechowe klatki piersiowej.
Jeśli stwierdzisz, że dziecko oddycha, należy ułożyć je w pozycji bocznej ustalonej i wezwać pomoc. Jeśli nie wyczuwasz oddechu lub jest on nieprawidłowy, koniecznie wezwij pomoc lub poproś kogoś o zadzwonienie na numer alarmowy.
Resuscytacja, czyli uciskanie klatki piersiowej u dzieci
1. Niemowlęta, czyli dzieci poniżej pierwszego roku życia
- Układamy dwa palce (wskazujący i środkowy) na klatce piersiowej w dolnej części mostka – na linii, która stanowi połączenie brodawek sutkowych. Drugą dłoń połóż na główce dziecka, aby ją ustabilizować.
- Pochyl się nad dzieckiem.
- Rozpocznij wykonywanie szybkich uciśnięć, z częstotliwością 100-120 na minutę. Powinny one być głębokie, do 1/3 klatki piersiowej. Wykonujemy 30 uciśnięć.
2. Dzieci powyżej 1 roku życia
- Nasadę jednej dłoni umieszczamy nad dolną powierzchnią mostka.
- Pochylamy się nad dzieckiem.
- Rękę, którą będziemy wykonywać uciśnięcia, należy wyprostować w łokciu.
- Wykonujemy 30 szybkich uciśnięć, z częstotliwością 100-120 na minutę. Powinny być głębokie i sięgać do 1/3 głębokości klatki piersiowej. Gdy zaczynasz opadać z sił, uciskaj obiema rekami jednocześnie.
Oddechy ratownicze
1. Niemowlę
Należy wykonać dwa wdechy ratownicze (usta-usta-nos). Aby rozpocząć, ułóż dziecko w pozycji udrożnionych dróg oddechowych. Usta należy ułożyć w taki sposób, aby objęły jednocześnie nos i usta dziecka. Wykonaj delikatny wdech i wydech, tak aby uniosła się klatka piersiowa dziecka. Wykonaj łącznie dwa oddechy, natychmiast po ich zakończeniu rozpocznij serię 30 uciśnięć klatki piersiowej.
2. Dziecko powyżej roku
Oddechy ratunkowe przeprowadzamy metodą usta-usta. Głowę dziecka odchylamy do tyłu, jedną ze swoich dłoni układamy na czole dziecka, i dwoma palcami tej samej dłoni (wskazujący i kciuk) zaciskamy skrzydełka nosa. Dwoma lub trzema palcami drugiej dłoni unosimy głowę ku górze i odchylamy głowę do tyłu. Usta dziecka należy nakryć swoimi w taki sposób, aby zachowana zastała możliwie jak największa szczelność. Wskazane jest wykonanie dwóch oddechów, unoszących klatkę piersiową dziecka i bezpośrednio rozpocząć uciśnięcia klatki piersiowej.
Resuscytacja krążeniowo-oddechowa u dzieci przebiega w takim samym cyklu jak u osób dorosłych – 2 wdechy i 30 uciśnięć i tak na zmianę aż do chwili gdy:
- Stan poszkodowanego dziecka się poprawi,
- Przyjedzie pogotowie ratunkowe i przejmie ratowanie dziecka,
- Wystąpi zagrożenie bezpieczeństwa dla osoby udzielającej pomocy,
- Opadniemy całkowicie z sił – warto w czasie uciśnięć wołać głośno o pomoc jeśli jesteśmy sami z dzieckiem, gdy będą przynajmniej dwie osoby, będzie można się zmieniać i unikniemy opadnięcia z sił.
