Probiotyki: nowy lek na alergię?

Zdanie, że odporność zaczyna się w jelitach, stało się już wytartym sloganem. Jednak jeszcze niewiele osób wie, że ta odporność i zdrowa mikroflora może zmniejszyć uporczywe objawy alergii lub w ogóle nie dopuścić do jej rozwoju.

Probiotyki znane są od wieków. Już w czasach starożytnych zalecano picie zsiadłego mleka jako antidotum na infekcje żołądkowo-jelitowe. Dziś również lekarze i dietetycy coraz częściej mówią o tym, że łykanie probiotyków wpływa korzystnie na stan jelit, a tym samym na odporność człowieka. Słowo „probiotyczny” oznacza coś, co sprzyja życiu. Dodajmy- dobremu życiu, bo dzięki probiotykom można uzyskać znaczną poprawę stanu swojego zdrowia.

Czym są probiotyki i na co pomagają?

Probiotyki są to pożyteczne szczepy bakterii kwasu mlekowego (można stworzyć je też z kultur drożdży), które mają udowodnione, korzystne działanie na organizm. Nie każdy szczep ma takie właściwości, dlatego nie każdy staje się składnikiem preparatów aptecznych. Oprócz gotowych środków stworzonych w laboratoriach, probiotyki można znaleźć również w produktach naturalnych typu: kiszone ogórki, kiszone buraki, potrawie zwanej kimchi. Te pożyteczne bakterie kwasu mlekowego potrafią pozytywnie wpływać na organizm człowieka, gdyż:

• tłumią patogeny,
• pobudzają układ odpornościowy do działania,
• oczyszczają organizm z toksyn,
• zmniejszają stan zapalny w organizmie,
• wytwarzają niezbędne witaminy,
• poprawiają wyściółkę jelit.

Alergia: skąd się bierze i jakie są jej przyczyny?

Alergia jest to nadmierna, odbiegająca od normy, reakcja organizmu na pewne substancje, określane jako alergeny. Alergeny te zaburzają prawidłowe funkcjonowanie organizmu, gdyż prowokują układ odpornościowy do zbyt dużego wytwarzania przeciwciał, co wywołuje alergiczne objawy w postaci np. obrzęku, kataru, uczucia duszności, zaczerwienia skóry. Za gwałtowny wzrost liczby alergii w ostatnich czasach oskarża się przeciążenie organizmu licznymi, szkodliwymi dla ciała substancjami,  z którymi stykamy się na co dzień. Dopóki to obciążenie nie jest zbyt duże, układ odpornościowy daje sobie jakoś radę. Jeśli jednak tych substancji jest zbyt wiele, powoduje to zakłócenia w organizmie ( np. sztuczny pokarm uszkadza śluzówkę jelit). Wówczas może dojść do rozwoju alergii. Dlatego tak istotne jest, aby człowiek dbał o styl życia, o dobre, nieskażone jedzenie i prawidłową mikroflorę jelit. Dzięki temu może wyciszyć i zmniejszyć reakcje alergiczne.

W jaki sposób probiotyki mogą zmniejszyć objawy alergii?

Pożyteczne szczepy bakterii, które łykamy w kapsułkach, czy w granulkach, pozwalają florze jelitowej funkcjonować w sposób prawidłowy, a tym samym przywracają równowagę w organizmie. Równowaga, czyli homeostaza organizmu, jest niezwykle ważna w przypadku alergii. Wszak alergia jest synonimem nierównowagi. To zaburzenia reakcji układu odpornościowego prowadzą do tego, że ciało atakuje tak naprawdę neutralne substancje. Ponadto alergia to ciągły stan zapalny. A probiotyki, poprzez swoje działania na jelita, potrafią go zmniejszyć. Organizm, który nie musi pozostawać w permanentnym stanie walki, zaczyna odpoczywać, regenerować się. Może się powoli uzdrawiać.

Mikroby jelitowe zasiedlające jelita komunikują się w sposób bezpośredni z układem odpornościowym. Dzięki nim układ immunologiczny potrafi odróżnić składnik pożywienia od groźnych patogenów i nie reaguje atakiem za każdym razem, gdy człowiek zje np. kawałek żółtego sera. Wie, że to neutralna substancja. Jeśli więc mikroflora jelitowa będzie prawidłowa, a jelita będą zasiedlone przez pożyteczne bakterie, wówczas ciało ograniczy dziwne i nagłe reakcje organizmu na kawałek zjedzonego orzeszka, czy pomidora. W ten sposób zminimalizowana zostanie liczba alergii pokarmowych.

Działanie mikroflory jelitowej nie odnosi się tylko do samego obszaru jelit. To, że mikroby komunikują się z układem odpornościowym, ma też wpływ na cały organizm człowieka. Patogeny bardzo często próbują przedrzeć się przez śluzówkę jelita do układu krwionośnego, by dzięki temu roznieść się po całym ciele. Uszczelniona, dzięki pożytecznym bakteriom, śluzówka jelit nie pozwala na to. Mikroby zaś starają się załatwić sprawę „lokalnie”, czyli w obrębie jelit. Dzięki temu alarm nie zostaje wszczęty w całym organizmie i nie stawia na baczność układu odpornościowego. Odciąża to organizm od ciągłych stanów zapalnych, co przekłada się z kolei na mniejszą liczbę chorób o podłożu autoimmunologicznym oraz na zmniejszoną liczbę alergii.

Jak wybrać probiotyk?

Na rynku istnieje całe mnóstwo probiotyków. Jak wybrać ten, który faktycznie nam posłuży i nie przyniesie jedynie efektu placebo?

Produkt przebadany

Przede wszystkim trzeba sięgać po taki szczep bakterii, który jest przebadany i ma potwierdzone przez naukowców pozytywne działanie na organizm. W przypadku alergii, szczepami o stwierdzonym działaniu przeciwalergicznym są: Lactobacillus rhamnosus GG, Lactobacillus rhamnosus LC705, Bifidobacterium breve bb99, Propionibacterium freudenreichii spp. W chwili obecnej, najlepiej sprawdzonym jest szczep L. rhamnosus GG. Z badań wynika, że potrafi on poprawiać odporność organizmu i zmniejszać np. liczbę infekcji u dzieci. Ponadto, jak dowodzą badania, może on hamować reakcje alergiczne, w związku z tym jest przydatny np. dla osób cierpiących na atopowe zapalenie skóry. Preparatem, który zawiera ten szczep bakterii, jest Dicoflor. Ulotka leku informuje, że nie tylko wspomaga on odporność, ale również skraca czas biegunki infekcyjnej oraz zmniejsza liczbę powikłań związanych z przyjmowaniem antybiotyków: http://www.dicoflor.pl/.

Oznaczenie

Probiotyk, który działa, ma na opakowaniu dokładnie określoną liczbę bakterii, jak również informację o rodzaju i nazwie gatunkowym szczepu. W związku z tym, na pudełeczku powinna znaleźć się: nazwa rodzaju bakterii np. Lactobacillus, czy Bifidobacterium; nazwa gatunkowa typu: rhamnosus, acidophilus, czy bifidum; jak również oznaczenie literowo-cyfrowe (np. W 11, ATCC 53103, LA-5). Następnie powinna być podana ilość bakterii w jednej kropli, czy w jednej kapsułce np. 1 mld bakterii w 1 kropli.

Otoczka

Otoczka probiotyku powinna gwarantować, że przejdzie nienaruszona przez kwaśną treść żołądkową. Dzięki temu bakterie nie zostaną zabite przez kwas solny i mogą prawidłowo działać w jelitach.

Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!

Źródła:

• J. Sonennburg, E. Sonnenburg, Zdrowie zaczyna się w brzuchu, Łódź 2015, s. 52-53
• R. Chutkan, Dobre bakterie, Łódź 2015, s. 229, 235-236
• H. Markus, Alergia dróg oddechowych u dzieci, Warszawa 2005, s. 8-10
• S. Górska, A. Jarząb, A. Gamian, Bakterie probiotyczne w przewodzie pokarmowym człowieka jako czynnik stymulujący układ odpornościowy, „Postępy Higieny i Medycyny Doświadczalnej” 2009, nr 63, s. 661