Martwicze zapalenie jelita grubego, nazywane również nekrotycznym zapaleniem jelit (NEC) stanowi najpowszechniejszą chorobę układu pokarmowego diagnozowaną u wcześniaków orz noworodków z niską masą urodzeniową, która w większości przypadków wymaga interwencji chirurgicznej. Jest to groźna jednostka chorobowa, u najmniejszych dzieci, których waga urodzeniowa nie przekracza 1,5 kg, może być śmiertelna. Wśród objawów dostrzegalne są różne stopnie nasilenia martwicy błony śluzowej jelita lub całej jego ściany. Schorzenie jest stosunkowo powszechne pośród wcześniaków, pomimo to nie poznano do chwili obecnej głównej przyczyny jego występowania.
Przyczyny martwiczego zapalenia jelita grubego u dzieci
Pomimo, iż dokładna przyczyna występowania Nekrotycznego Zapalenia Jelita grubego u dzieci nie jest znana, istnieje kilka czynników uznawanych za zwiększające predyspozycje, lub nawet powodujące wystąpienie zachorowania. Są to:
- Zakażenie, które wyróżnia się ostrym przebiegiem, z uwagi na niedojrzałe mechanizmy ochronne u wcześniaka,
- Powikłanie występujące w wyniku niedotlenienia płodu, np. niedokrwienia lub niedotlenienia okołoporodowego,
- Uraz,
- Zakażenie przez pałeczkę ropy błękitnej – Pseudomonas aeruginosa,
- Zaburzenia odpowiedzi immunologicznej,
- Cewnikowanie naczyń pępowinowych.
U schyłku 2011 opublikowano badania, które stanowią wynik 24-letnich obserwacji wcześniaków z NEC. Wynika z nich, że schorzenie to stanowi zdecydowane większe zagrożenie dla dzieci z grupą krwi AB. Ryzyko śmiertelności w ich przypadku jest aż trzykrotnie wyższe niż u innych grup krwi.
Objawy martwiczego zapalenia jelita grubego u dzieci
Pierwsze objawy tego niebezpiecznego schorzenia mogą się uwidocznić dopiero po upływie kilku tygodni lub miesięcy od przyjścia dziecka na świat. Lekarze uznają zasadę, że czas wystąpienia dolegliwości uzależniony jest od tygodnia ciąży, w którym doszło do przedwczesnego porodu. Im wcześniej dziecko przyszło na świat, tym później dojdzie do pojawienia się objawów. Pojawić mogą się wszystkie lub część z poniższych objawów:
- Zaleganie treści pokarmowej w żołądku i wynikające z tego zaparcia, wzdęcia oraz bóle brzucha,
- Podwyższona temperatura ciała,
- Biegunki i wymioty, niekiedy krwiste,
- Przez powłoki brzuszne istnieje możliwość wyczucia rozdętych pętli jelitowych,
- Płaczliwość,
- Rozdrażnienie.
Zobacz także: Objawy zapalenia jelit u dzieci
Diagnostyka NEC
Jednym z podstawowych zalecanych badań jest wykonanie zdjęcia RTG. Możliwe jest uwidocznienie na nim obecności powietrza znajdującego się w układzie żyły wrotnej lub też nieprawidłowe rozmieszczenie gazów jelitowych.
Zastosowanie znajduje również inne badanie obrazowe – USG pozwala na uwidocznienie konkretnych zmian w obrębie jelita grubego. Pośród testów laboratoryjnych istotne jest sprawdzenie poziomu białych krwinek oraz przebadanie kału pod kątem obecności krwi utajonej.
Leczenie
W większości przypadków schorzenie to wyróżnia stosunkowo łagodny przebieg. Biorąc pod uwagę fakt, iż tak małe dzieci są nieustannie monitorowane, martwicze zapalenie jelita zostaje wówczas szybko wykryte, a leczenie opiera się wyłączenie na stosowaniu antybiotykoterapii.
Zależnie od stopnia nasilenia choroby w chwili jej wykrycia, konieczne może okazać się również całkowite wyłączenie żywienia doustnego. Jeśli będzie dochodziło do nasilania się objawów otrzewnych i pojawi się zagrożenie perforacją jelit, to koniecznością staje się leczenie chirurgiczne. Przeprowadzona wówczas zostaje laparotomia, czyli przecięcie powłok brzusznych, mięśni, oraz otrzewnej i wycięcie fragmentów jelita, które uległy martwicy.
Czytaj również: Endoskopia jelita – opis i przebieg badania
