Manometria odbytu, zwana również manometrią anorektalną, jest badaniem, podczas którego ocenia się czynność zwieraczy odbytu. Badanie stosuje się w diagnostyce problemów związanych z dolnym odcinkiem układu pokarmowego, ale również w celu kwalifikacji pacjenta do zabiegów operacyjnych. Badanie polega na pomiarze ciśnienia po wprowadzeniu do odbytu specjalnego cewnika zakończonym balonikiem oraz urządzeniem rejestrującym ciśnienie.
Jakie są wskazania do przeprowadzenia manometrii anorektalną?
Manometrię odbytu i odbytnicy przeprowadza się u pacjentów, którzy cierpią na wszelkie dolegliwości związane z końcowym odcinkiem przewodu pokarmowego, czyli odbytnicą oraz odbytem. Wskazaniem do przeprowadzenia badania są w szczególności częste, uporczywe zaparcia, nietrzymanie stolca oraz wypadanie odbytnicy. U dzieci oraz młodzieży badanie przeprowadza się w przypadku podejrzenia choroby Hirschsprunga. Poza tym, manometrię odbytu zaleca się pacjentom, którzy będą poddani zabiegowi rekonstrukcji odbytu lub innymi zabiegami, które mają być przeprowadzane w okolicach odbytu. Badanie przeprowadza się także u osób z planowanym zabiegiem na jelicie grubym. W niektórych przypadkach manometrię przeprowadza się u osób z chorobą Crohna.
Jak należy się przygotować do manometrii odbytu i odbytnicy?
Odpowiednie przygotowanie przed badaniem jest niezwykle ważne, ponieważ umożliwia przeprowadzenie badania i uzyskanie miarodajnych wyników. Zaleca się, aby przed badaniem wykonać dwie lewatywy. W sytuacji, gdy badanie jest przeprowadzane rano, jedną lewatywę należy wykonać wieczorem w dniu poprzedzającym badanie, a drugą około dwie godziny przed planowanym badaniem. Z kolei, jeżeli zabieg jest planowany na godziny popołudniowe, jedną lewatywę wykonuje się rano, a drugą również dwie godziny przed badaniem. Poza tym, przez około 3 – 4 godziny przed badaniem należy powstrzymać się od jedzenia i picia. Jeżeli pacjent zażywa środki, które działają rozkurczowo lub skurczowo, należy na pewien czas odstawić te leki, ponieważ mogłyby one wpłynąć na wynik badania. Czasami przed badaniem pacjentowi podaje się środek uspokajający.
Jak przebiega badanie manometryczne odbytu i odbytnicy?
Podczas badania pacjent leży na lewym boku na kozetce w gabinecie lekarskim. Badana osoba jest proszona o podgięcie kolan do klatki piersiowej. Gdy pacjent jest już odpowiednio ułożony, do jego odbytu wkładana jest specjalna sonda, która umożliwia rejestrację ciśnienia panującego wewnątrz odbytu oraz siły skurczu mięśni. Cewnik wkłada się zwykle na głębokość około 10 – 15 centymetrów. Po umieszczeniu cewnika we właściwym miejscu pacjent jest proszony o wykonanie kilku prób, takich jak parcie na stolec i zaciskanie oraz rozluźnianie zwieraczy. Poza tym, podczas badania kilkukrotnie napełnia się powietrzem balonik, który jest umieszczony na końcu cewnika. Podczas napełniania balonika powietrzem obserwuje się odruchy ścian jelita. W trakcie badania pacjent musi informować lekarza o swoich odczuciach, szczególnie takich jak uczucie pełności jelit czy potrzeby parcia na stolec. Badanie trwa zazwyczaj około 30 – 60 minut.
Jakie powikłania mogą się pojawić po badaniu?
Badanie manometryczne odbytu jest badaniem bezpiecznym i zazwyczaj nie powoduje pojawienia się żadnych poważnych dolegliwości. Zwykle od razu po badaniu pacjent może powrócić do swojej normalnej aktywności, nie jest konieczne specjalne postępowanie ani hospitalizacja. Podczas badania pacjent może odczuwać pewien dyskomfort, natomiast po badaniu może wystąpić lekki ból w okolicy odbytu. Bardzo rzadko podczas zabiegu dochodzi do perforacji odbytnicy, a po badaniu występuje krwawienie z odbytu.
