Enzymy sercowe są to białka znajdujące się w mięśniu sercowym i niekrążące w krwiobiegu. Enzymy serca przenikają jednak do krwi w chwili kiedy serce ulegnie jakiemuś uszkodzeniu (np. zawał mięśnia sercowego). W przypadku obecności enzymów sercowych we krwi lekarzowi łatwiej jest ocenić stopień uszkodzenia mięśnia sercowego. Badanie to jest szczególnie ważne u pacjentów z ostrym zespołem wieńcowym, gdyż pozwala na ustalenie uszkodzeń spowodowanych chorobą wieńcową czy też zawałem serca. Badanie to jest szczególnie przydatne w ustalaniu pomiaru troponiny. Enzymy sercowe są substancjami, których wzrost poziomu stężenia we krwi, świadczy o zawale mięśnia sercowego. Enzymy sercowe są również nazywane markerami martwicy mięśnia sercowego lub markerami zawału serca.
Jakie enzymy sercowe wyróżniamy?
Do markerów zawału mięśnia sercowego zaliczamy:
- CK, kinazę keratynową
- CK- MB, frakcję mięśniową kinazy
- Mioglobinę
- TnT i TnI, troponiny
- LDH, dehydrogenezę kwasu mlekowego
Jakie czynniki świadczą o zawale mięśnia sercowego?
Najbardziej charakterystyczny dla zawału mięśnia sercowego jest wzrost stężenia TnT i TnI we krwi oraz aktywność CK – MB. W ciągu pierwszych 12 godzin od wystąpienia zawału serca możemy obserwować bardzo istotny wzrost parametrów troponin oraz CK – MB. Maksymalny wzrost troponiny występuje po 24 godzinach od wystąpienia zawału, a ich podwyższone stężenie utrzymuje się od 7 do 10 dni. W ciągu pierwszych kilku godzin od wystąpienia zawału wzrasta poziom mioglobiny. Jednak ze względu na to, że jej poziom wzrasta również w innych stanach chorobowych, jej oznaczanie w przypadku zawału serca jest mało przydatne. Pozostałymi wskaźnikami świadczącymi o rozwoju zawału mięśnia sercowego są: wzrost OB, wzrost stężenia fibrynogenu w osoczu, wzrost stężenia CRP w osoczu, wzrost ilości leukocytów we krwi (z przewagą neutrofilów).
Enzymy sercowe – kiedy należy wykonać badania?
Badanie markerów serca wykonuje się u pacjentów z podejrzeniem:
- zawału serca
- OZW, ostrego zespołu wieńcowego
- ŻChZZ, żylne choroby zakrzepowo – zatorowej
- ciąży pozamacicznej
- niewłaściwego poziomu digoksyny
Badanie to wykonuje się także u każdej osoby, która uskarża się na bóle w klatce piersiowej, jest w grupie ryzyka, ma nadciśnienie tętnicze, cukrzycę lub walczy z otyłością.
W jakich przypadkach bada się enzymy sercowe?
Stężenie troponiny i CK – MB stwierdza się w oparciu o badanie krwi (za zwyczaj konieczne jest jego powtórzenie). Pierwsze badanie markerów sercowych odbywa się zaraz po przyjęciu pacjenta z podejrzeniem zawału serca, następne badanie wykonywane jest po upływie 6 godzin. Badania te wykonuje się u wszystkich chorych uskarżających się na ból w klatce piersiowej. Poziom markerów sercowych bada się na zlecenie lekarza na ogół w warunkach szpitalnych. Istnieje możliwość wykonania tego badania w prywatnym laboratorium. Jest to szczególnie ważne dla osób, które podejrzewają u siebie przejście tzw. cichego zawału (są to zazwyczaj osoby z grupy ryzyka). Wyniki oznaczenia poziomu enzymów serca same w sobie nie stanowią wartości diagnostycznej. Dopiero w połączeniu z oceną przez lekarza stanu klinicznego pacjenta oraz po analizie zmian w badaniu EKG. Zawał serca w Polsce dotyka blisko sto tysięcy osób rocznie.
Zobacz także: Holter EKG – opis i przebieg badania
