Polidaktylia jest wrodzoną wadą, konsekwencją której jest urodzenie się dziecka z dodatkowymi palcami lub ich zalążkami w jednej lub więcej kończynach. Uznawana jest za anomalię i nie występuje rzadko. Dane pokazują, że dodatkowe palce ma 1 dziecko na 500 urodzeń. Zdecydowanie częściej występują u chłopców i u rasy czarnej. Tego rodzaju nieprawidłowości można zdiagnozować jeszcze w czasie ciąży poprzez wykonanie badania USG prenatalnego. Występują samodzielnie lub są elementem całego zespołu zmian.
Z uwagi na brak całkowitej pewności czy wystąpienie dodatkowego palca jest objawem samodzielnym czy też świadczy o jednym z możliwych zespołów genetycznych, u dzieci, u których występują dodatkowe palce zaraz po narodzinach przeprowadzana jest dokładna analiza zarówno palców jak i całego ciała. Dzięki temu możliwe jest wykluczenie lub stwierdzenie takich nieprawidłowości jak: zespół Biemonda, zespół Bardeta-Biedla, asocjacja VACTERL.
Co powoduje polidaktylię?
Jest to wada o charakterze wrodzonym, więc za jej powstanie jest najczęściej odpowiedzialna mutacja chromosomowa. Wystąpienie dodatkowych palców stanowi więc konsekwencję błędu w naszym kodzie genetycznym. W niektórych przypadkach wymienia się dodatkowo czynniki środowiskowe takie jak deformacje lub czynniki teratogenne, oparte na przyjmowaniu leków lub innych substancji, które mogą wywołać zaburzenia rozwojowe. Jeśli wywiad lekarski stwierdza, że w rodzinie dziecka nie było do tej pory przypadków polidaktylii to przyczyna określana jest jako równoczesne działanie czynników genetycznych oraz środowiskowych.
Rodzaje polidaktylii
U dzieci dodatkowy palec pojawia się zwykle po zewnętrznej stronie małego palca lub kciuka, z boku dłoni. Zaś na stopach wygląda jak wypustka palców standardowych. Sporadycznie zdarza się sytuacja kompletnego, dodatkowego palca. Najpowszechniej nie występują dodatkowe kości i działające stawy. Zwykle jego budowa oparta jest na tkankach miękkich i stanowi jedynie element istniejącego palca lub fałd skóry.
Polidaktylia wysokiego stopnia czyli rozdwojenie całej kończyny lub jej większej części stwierdzane jest bardzo rzadko.
Polidaktylia – jak wygląda leczenie?
Jeśli w obrębie dodatkowego palca nie doszło do wykształcenia tkanek twardych – kości, stawów, i stanowi on jedynie fałd skórny zwykle jego usunięcie przeprowadza się jeszcze w okresie niemowlęcym.
W sytuacji natomiast, gdy w dodatkowym palcu znajdują się struktury kostne i mięśniowe lekarze najczęściej decydują o odczekaniu kilku miesięcy lub nawet lat, obserwując wzajemną zależność palców, aby później usunąć ten nadprogramowy bez jakiejkolwiek szkody dla funkcjonalności dłoni.
Aspekt psychologiczny
Polidaktylia, nie stanowi zwykle kłopotu dla dziecka i nie wywołuje u niego jakichkolwiek dolegliwości. Jednak w większości przypadków rodzice decydują się na usunięcie nadliczbowych palców, aby w przyszłości w przedszkolu czy szkole ich pociecha nie stała się obiektem kpin oraz wyśmiewania. Inną kwestią jest również zapewnienie pozostałym palcom w danej kończynie prawidłowego rozwoju.
W niektórych krajach polidaktylia traktowania jest jak dar, a osoba posiadająca dodatkowe palce uważana jest za wybrańca losu.
Polidaktylia – ciekawostki
Z rekordową ilością palców urodził się hinduski chłopiec. Miał ich bowiem aż 34, po 7 w każdej dłoni i po 10 w stopach. Pomimo uważania go za wybrańca rodzice zdecydowali się na usunięcie niepotrzebnych palców i przywrócenie normalnego wyglądu kończynom chłopca. Lekarze mieli kłopot gdyż nie posiadał on ani jednego kciuka. Usunięto więc 16 palców, a dwa z nich wszczepiono w charakterze właśnie kciuków.
Zobacz także: Pleśniawki w buzi niemowlaka – co robić?
