Wycięcie migdałków – takie zalecenie słyszy wielu rodziców, jednak większość z nich rozważa, czy taki zabieg faktycznie jest wskazany dla ich pociechy. Lekarze sugerują usunięcie tych struktur najpowszechniej jeśli dziecko wyjątkowo często choruje na anginę lub zapalenie migdałków. Jaką jednak pełnią one funkcję, kiedy powinno się je usuwać, a w jakiej sytuacji lepiej tego unikać? Postaramy się przybliżyć te kwestię, jednak każdy rodzic powinien pamiętać, że wszystkie przypadki muszą być rozpatrzone indywidualnie i najlepiej skonsultować się z dobrym specjalistą laryngologii.
Gdzie są migdałki?
Lekarz może obejrzeć nasze migdałki już w czasie zwykłego badania gardła, z zastosowaniem znienawidzonego przez dzieci patyka. Znajdują się one bowiem po obydwu stronach gardła, pomiędzy grzbietem języka a języczkiem, który rośnie z podniebienia.
Po co nam one?
Migdałki pełnią istotną rolę w systemie immunologicznym niemowląt oraz małych dzieci. W tym okresie życia zajmują się bowiem produkcją antygenów, które organizm wykorzystuje w celu wytwarzania przeciwciał odpornościowych. Z czasem gdy dziecko staje się coraz starsze spada rola migdałków w budowaniu obrony przeciwko drobnoustrojom, w wieku nastoletnim ich funkcja jest już znikoma lub żadna. Tak więc w przypadku starszego dziecka wycięcie migdałków nie powoduje najmniejszych szkód dla, a może być szczególnie wskazane jeśli występują u niego częste zachorowania na infekcje w obrębie gardła oraz anginę.
Przerost migdałków
Częste powtarzanie się infekcji stanowi główną przyczynę prowadzącą do przerostu migdałków podniebiennych lub migdałka gardłowego. Jednej i drugiej sytuacji nie należy bagatelizować. Zbyt duży rozmiar migdałków podniebiennych sprawia, że stają się one przeszkodą mechaniczną, która dodatkowo utrudnia przełykanie. Jeśli nie stanowią one jednocześnie przyczyny częstych infekcji, a jedynie utrudniają przyjmowanie pokarmów stosuje się ich przycięcie zamiast całkowitego usuwania.
W przypadku gdy dojdzie do przerostu migdałka gardłowego, tzw. trzeciego migdała dziecku zdecydowanie trudniej jest oddychać przez nos. Dodatkowo dochodzi do zatkania części trąbki słuchowej, w konsekwencji czego nie ma możliwości przedostawania się świeżego powietrza do ucha środkowego. Utrzymywanie się tego stanu przez dłuższy okres czasu skutkuje rozpoczęciem gromadzenia się płynu, z czego wynika niedosłuch lub zapalenie ucha środkowego. Dzieci, u których dochodzi do przerostu migdałka gardłowego chrapią w czasie snu. Zdarza się, że równocześnie występują kilku lub kilkunastosekundowe bezdechy, wówczas nie można zwlekać i konieczne jest usunięcie migdałka, gdyż może to doprowadzić do rozwoju poważnych zmian w obrębie płuc lub nawet do zatrzymania akcji serca.
Zobacz także: Zapalenie migdałków, czyli powszechna dolegliwość wieku dziecięcego
Częste anginy a usunięcie migdałków
Nawet w sytuacji gdy nie dochodzi do przerostu migdałków to właśnie one mogą stanowić przyczynę występowania stałego stanu zapalnego. Lekarz najczęściej zwraca wówczas uwagę, iż migdałki stanowią dla niego siedlisko. W czasie badania widoczna jest ich porowata i nierówna powierzchnia, w tzw. niszach dochodzi do gromadzenia się bakterii i przedostawania się do krwioobiegu.
W takiej sytuacji powszechnie dochodzi do rozwoju zapalenia krtani oraz zatok. Jeśli jednak taki stan nie zostanie poddany odpowiedniej terapii leczniczej mogą pojawić się bardziej poważne konsekwencje, w postaci: zapalenia mięśnia sercowego, zapalenia zatok, lub zapalenia mózgu, które nazywamy inaczej gorączką reumatyczną. Dodatkowo kilka razy do roku dochodzi do rozwoju ostrych zapaleń gardła, w postaci anginy. Wówczas warto rozważyć usunięcie migdałków.
Jeśli rozważamy usunięcie migdałków, warto wziąć pod uwagę jeszcze jeden aspekt, a mianowicie powikłania jakie mogą u dziecka wystąpić w konsekwencji częstego chorowania na anginę. Najpowszechniejszym z nich jest ropień około migdałkowy, który stanowi stan zapalny, polegający na tworzeniu się zmiany ropnej w wolnej przestrzeni tkankowej. Dochodzi wówczas do rozwoju struktury, która może przypominać guzek wypełniony treścią ropną.
Dodatkowym objawem ropnia jest niezwykle silny ból gardła za każdym razem gdy chory próbuje otworzyć usta. Jest to stan noszący nazwę szczękościsku, gdyż pacjent ma bardzo nienaturalny wygląd. W sposób przymusowy przyciska brodę do klatki piersiowej, w tzw. przymusowym przygięciowym ustawieniu głowy.
Jeśli dojdzie do rozwoju ropnia należy go bardzo starannie oczyścić, po wcześniejszym nacięciu. Jest to zabieg niezwykle bolesny, jednak bywa że konieczne jest jego kilkukrotne powtórzenie. Gdy ropień zostanie odpowiednio oczyszczony zachodzi również konieczność usunięcia migdałków. Liczne zachorowania na anginy mogą również prowadzić do wystąpienia takich powikłań jak: ropnie wewnątrzczaszkowe, ropowice tkanek miękkich szyi czy wspomniana już gorączka reumatyczna. Wszystkie one stanowią stany zagrożenia życia i nie powinno się ich bagatelizować. Warto więc usunąć migdałki u dziecka, które często zapada na anginę.
Jak wygląda wycięcie migdałków?
Obecnie wycięcie migdałków u dzieci przeprowadza się jedynie w znieczuleniu ogólnym, a nie jak miało to miejsce dawniej – miejscowym. Lekarz wykorzystuje niewielkie urządzenie, które przypomina narzędzie, które kobiety wykorzystują w celu podkręcania rzęs. Z uwagi na fakt, iż rany po usunięciu migdałków nie są zszywane, przed przystąpieniem do zabiegu konieczne jest wykonanie kompletu badań, które zagwarantują jego bezpieczeństwo.
Wśród koniecznych badań wymienia się: prześwietlenie klatki piersiowej, EKG, badanie ogólne moczu, bardzo dokładne badania krwi, z uwzględnieniem czasu krwawienia oraz krzepnięcia i inne czynniki, które dają informację w zakresie prawidłowego funkcjonowania układu krążenia. Jakiekolwiek nieprawidłowości lub wątpliwości w wynikach mogą skutkować przełożeniem zabiegu lub ponownym rozważeniem jego celowości. Jeśli dojdzie bowiem do poważnego krwotoku zagrożone może zostać życie dziecka.
Po zabiegu przez okres trzech tygodni dziecko nie powinno uprawiać jakiejkolwiek gimnastyki czy sportu, nie wolno nic dźwigać, słowem należy się oszczędzać. Podawane posiłki powinny być chłodne, mieć konsystencję papki i być pozbawione pikantnych przypraw. Elementem lubianym przez dzieci w tej sytuacji jest fakt, iż w większości przypadków wolno im jeść dowolną ilość lodów, gdyż są one wręcz wskazane.
Czytaj również: 12 Domowych sposobów na zapalenie migdałków u dzieci
