Autyzm jest zaburzeniem ogólnorozwojowym, które stwierdzane jest najczęściej już we wczesnym wieku dziecięcym. Znamy jednak wiele jego rodzajów i możliwe jest również rozwinięcie się tzw. autyzmu atypowego. Podstawową różnicą, która dzieli go od klasycznego stwierdzanego u dzieci poniżej 3 roku życia, jest czas, w jakim pojawiają się objawy. Eksponują się dość późno i często nie dają wszystkich oznak klasycznego zaburzenia, jakie kojarzymy z małymi dziećmi. W konsekwencji nawet prawidłowe postawienie diagnozy jest znacznie utrudnione.
Przyczyny autyzmu atypowego
Prowadzono liczne badania, które jak dotąd nie wykazały istnienia jednoznacznej przyczyny, czynnika wywołującego autyzm atypowy u dzieci. Wymieniane jest natomiast kilka podstawowych czynników ryzyka, czyli takich, które mogą sprawiać, że dziecko jest zdecydowanie bardziej zagrożone rozwinięciem się zaburzenia, są to:
- Czynniki genetyczne – około 20% przypadków,
- Zanieczyszczenia środowiska,
- Historia rodzinna,
- Wcześniactwo,
- Starszy wiek rodziców dziecka,
- Niska waga urodzeniowa,
- Ciąże, w krótkich odstępach czasu – jedna po drugiej w odstępie mniejszym niż rok,
- Podawanie niektórych leków przeciwdrgawkowych.
Objawy autyzmu atypowego
O tym rodzaju autyzmu mówimy, jeśli objawy rozwiną się po ukończeniu przez dziecko trzeciego roku życia i jednocześnie nie istnieją u niego wszystkie symptomy, jakie pojawiają się w przebiegu autyzmu dziecięcego. Inną opcją jest rozpoczęcie się choroby przed trzecim rokiem życia, ale z tak małą ilością objawów, że nie ma możliwości jednoznacznego stwierdzenia autyzmu. Tak więc w przypadku tej odmiany zaburzenia trudno jednoznacznie mówić o konkretnych objawach. Będą one takie same jak w autyzmie dziecięcym, jednak pojawią się później i wybiórczo.
Zobacz także: Objawy autyzmu u dzieci i niemowląt
Przykładowo w autyzmie atypowym dziecko może wykazywać trudności w niewerbalnym komunikowaniu się, ale nie będą występowały odchylenia w kwestii kontaktu z innymi osobami i rówieśnikami. Zdarzają się również problemy z nauką mowy, tendencję do zachowań stereotypowych i niecodziennych zainteresowań czy kłopoty z empatią, a jednocześnie nie będą widoczne żadne inne objawy zaburzeń ze spektrum autyzmu.
Dziecko z atypowymi zaburzeniami autystycznymi może: mieć kłopoty z inicjowaniem rozmowy, zaburzenia mowy, problemy z komunikowaniem się, trudności w relacjach z innymi dziećmi. Oprócz tego pojawia się agresja, unikanie kontaktu wzrokowego, autoagresja, izolacja, łatwość mechanicznego zapamiętywania, zachowania stereotypowe.
Leczenie
Jak już wspomnieliśmy autyzm atypowy to zaburzenie rozwojowe, nie jest to więc choroba i w jego kontekście nie mówimy o leczeniu, ale o terapii. Rodzaj i metodę terapeutyczną dobiera się w sposób całkowicie indywidualny, do potrzeb konkretnego dziecka. Często uczestniczy w niej co najmniej kilku specjalistów. Konieczne jest również zaangażowanie całej rodziny. Pewne jest, że terapia powinna zostać podjęta możliwie jak najwcześniej. Pozwala to na zwiększenie szans dziecka na rozwinięcie podstawowych umiejętności niezbędnych do funkcjonowania w społeczeństwie.
Warto również pamiętać, że autystyczne dziecko nie powinno być izolowane, konieczne jest danie mu możliwości przebywania w jego naturalnym środowisku i stałego oswajania się z nim. Rodzice również powinni jak najwięcej nauczyć się o zaburzeniu, zostać odpowiednio przeszkoleni i wspierać swoją pociechę w rozwoju.
Czytaj więcej: Leczenie autyzmu – terapia w zaburzeniu rozwojowym
