WZW typu A, czyli wirusowe zapalenie wątroby typu A, dość często można spotkać się z określeniem tej jednostki chorobowej mianem żółtaczki pokarmowej. Wirus zapalenia wątroby typu A wywołuje uszkodzenie tego organu, czego konsekwencją jest schorzenie zakaźne o ostrym przebiegu.
Specjaliści zwracają uwagę, iż zachorowania u małych dzieci mogą nie dawać żadnych widocznych symptomów, nie pojawia się również żółtaczka, a chorobę można wówczas wykryć w czasie przeprowadzania badań laboratoryjnych. Ciężka i długotrwała postać choroby rozwija się u starszych dzieci oraz u osób dorosłych. Jeśli u chorego występuje równocześnie inna przewlekła choroba wątroby np. WZW typu B lub C, to wirus A staje się zdecydowanie bardziej niebezpieczny, mogąc doprowadzić do ostrej niewydolności wątroby.
Schorzenie wiąże się z powikłaniami, choć są one stwierdzane raczej sporadycznie. Może dojść do zastoju żółci w wątrobie lub też do jej ostrej niewydolności, czyli stanu bezpośrednio zagrażającego życiu.
Jak dochodzi do zarażenia?
Wirusowym zapaleniem wątroby typu A zarażamy się od drugiej osoby chorej. Główną drogą zakażenia się jest tzw. droga pokarmowa, jest to więc jedna z chorób brudnych rąk. Zachorować można więc, jedząc żywność zainfekowaną wirusem lub pijąc wodę.
Zachorowania niezwykle łatwo rozprzestrzeniają się w większych skupiskach ludzi jak np. przedszkola i szkoły, jak również w środowisku domowym. Dobry poziom warunków higieniczno- sanitarnych w Polsce sprawił, że na chwilę obecną zachorowania spotykane są bardzo rzadko, zaledwie około 100 przypadków rocznie. W związku z tym można stwierdzić, że ryzyko zarażenia się nie jest duże. Z większym ryzykiem zachorowania trzeba się liczyć, gdy wyjeżdżamy do państw, gdzie jest to choroba cechująca się dużą powszechnością, czyli do Europy Wschodniej, Afryki, do państw basenu Morza Śródziemnego, Ameryki Środkowej czy Południowej.
Profilaktyka przeciwko WZW typu A
- Higiena rąk – częste mycie rąk, przede wszystkim po powrocie do domu, po zabawie na placu zabaw, po skorzystaniu z toalety i przed posiłkiem. Nie zabezpiecza przed skażoną wodą czy żywnością.
- Pozyskiwanie pokarmów i napoi z wiarygodnych źródeł – butelkowana woda do picia, gorące potrawy i napoje. Warto pamiętać o tym szczególnie w czasie zagranicznych wojaży.
- Szczepienie – najskuteczniejsza metoda zapobiegania zachorowaniu.
Skuteczność i bezpieczeństwo
Szczepienia, jakie podawane są polskim dzieciom przeciwko WZW typu A, należą do tzw. nieżywych. Oznacza to, że wirus jest nieaktywny i nie może wywołać zachorowania. Nie stosuje się tzw. dawek przypominających, gdyż nie są one konieczne, odporność utrzymuje się przez całe życie.
Skuteczność podawanej szczepionki jest wysoka, już zaledwie po mniej więcej dwóch tygodniach obecność odpowiednich przeciwciał odpornościowych stwierdzana jest u od 80 do 98% dzieci, a po miesiącu nawet u 96-100%. W przypadku pacjentów, którzy poddani będą całemu, pełnemu cyklowi szczepień przeciwciała odpornościowe występują u 100% badanych. Specjaliści potwierdzają, że poddanie się szczepieniu daje niemal gwarancję, że nie zachorujemy, gdyż choroba nie pojawi się u 94-100% osób.
NOP, czyli niepożądane odczyny poszczepienne stwierdzane są bardzo rzadko, a ich obraz jest raczej łagodny. Mamy do czynienia z reakcjami miejscowymi, takimi jak bolesność miejsca po wkłuciu, obrzęk czy też zaczerwienienie. Reakcja nadwrażliwości na składniki znajdujące się w szczepionce jest sporadyczna. Szczepienie ochronne przeciw WZW typu A podawane jest na świecie od wielu lat i do dnia dzisiejszego nie został zarejestrowany żaden przypadek poważnego czy ciężkiego NOP.
Zobacz także: Jak zmniejszyć ból i stres związany ze szczepieniem?
Kiedy wykonuje się szczepienie i u kogo?
Przeprowadzenie szczepienia przeciwko WZW typu A zalecane jest u dzieci, które przekroczyły 1 rok życia oraz u młodzieży, oraz osób dorosłych. Wykonanie tego szczepienia u dziecka jest szczególnie wskazane, jeśli planujemy zagraniczne wakacje, w kraju, w którym zachorowalność na wirusowe zapalenie wątroby typu A utrzymuje się na dużym poziomie. Lekarze wskazują, że szczepienie może być również niezwykle cenne dla dzieci, które są zakażone wirusem zapalenia wątroby typu B lub C oraz tych, które chorują na inne przewlekłe schorzenia wątroby.
Szczepienie na WZW typu A przeprowadza się najwcześniej po ukończeniu przez dziecko 12 miesięcy. Pełen cykl składa się z dwóch dawek, które powinny zostać podane w 6-12-miesięcznych odstępach czasu. Podanie tego preparatu możliwe jest na jednej, tej samej wizycie szczepiennej, co innej z zalecanego kalendarza szczepień. Należy jednak pamiętać, aby zastrzyk został wykonany w odmienną okolicę ciała. Podaje się ją domięśniowo. Zdaniem specjalistów sytuacją najkorzystniejszą jest podanie jednej i drugiej dawki takiego samego preparatu. Jeśli jednak wystąpi jej brak, można wykonać drugie szczepienie preparatem innego producenta.
Przeciwwskazania do wykonania szczepienia na WZW typu A
Szczepienia na wirusowe zapalenie wątroby typu A nie wykonuje się, jeśli występują uniwersalne przeciwwskazania do szczepienia dziecka.
Koszt szczepienia
Szczepienie przeciwko WZW typu A jest zalecane jednak odpłatne. Jeśli rodzice chcą szczepić swoje dziecko lub siebie samych muszą kupić preparat na podstawie recepty wypisanej przez lekarza. Jedna dawka w aptece kosztuje średnio od 85 do 115 zł. Jeśli zdecydujemy się na jej nabycie w punkcie szczepień, może się okazać, że cena będzie niższa.
Czytaj również: Obowiązkowe szczepienie na WZW typu B
