Lamblioza, inaczej Giardioza to zdecydowanie najpowszechniejsza choroba o podłożu pasożytniczym w Polsce. Częstotliwość występowania określana jest na około 10% osób dorosłych oraz aż 20-25% dzieci. Powodowana jest przez pierwotniaka o nazwie Giardia Lambia. Leczenie schorzenia lekarz dobiera całkowicie indywidualnie dla każdego pacjenta. Lamblioza jest trudna do zdiagnozowania, z pewnością jednak bardzo powszechna pośród dzieci, szczególnie w wieku przedszkolnym. Pasożytem można się zarazić w piaskownicy, toalecie, a nawet poprzez basenową wodę.
Pasożyt ten lokuje się w kosmkach jelitowych, dwunastnicy, drogach żółciowych lub pęcherzyku żółciowym. Posiada cztery pary wici, które umożliwiają mu poruszanie się w jelitach, wyposażony jest również w przyssawkę, dzięki której ma możliwość przyczepienia się do błony śluzowej przewodu pokarmowego żywiciela. Rozmnaża się przez tzw. podział podłużny, który umożliwia szybkie zwiększanie ich ilości w jelitach. W przypadku niesprzyjających warunków część pasożytów otacza się grubą osłoną, tworzy owalne cysty, jest wydalana z kałem. Szacunkowe dane wskazują, że u niektórych dzieci może w czasie jednego wypróżnienia zostać usunięte nawet 500 milionów cyst.
Lamblioza – objawy u dzieci
Lamblioza jest chorobą mało specyficzną, objawy mogą być bardzo różne. Zależą również od stopnia nasilenia inwazji pasożytów w organizmie. Najczęściej wywoływane dolegliwości koncentrują się na układzie żołądkowo-jelitowym i eksponują się jako okresowe mdłości, bóle w okolicy pęcherzyka żółciowego lub żołądka. Mogą mieć różny stopień nasilenia i przypominać kolkę.
U dzieci w przebiegu lambliozy często pojawiają się następujące symptomy:
- Zaburzenia trawienia,
- Napadowe bóle brzucha, które trudno zlokalizować,
- Obfite oraz silnie cuchnące stolce – objaw występujący okresowo,
- Pojawianie się biegunek i zaparć naprzemiennie,
- Wychudzenie,
- Niedokrwistość niedobarwliwa wywołana przez niedobór żelaza,
- Niedorozwój fizyczny,
- Krótkotrwałe, powtarzające się okresowo gorączki,
- Złe samopoczucie,
- Obniżone ciśnienie krwi,
- Wysypka alergiczna na skórze,
- Bezsenność,
- Zmęczenie,
- Niestrawione resztki pokarmu w stolcu,
- Uciążliwy trądzik w obrębie twarzy.
Niezależnie od wieku pacjenta, jedynie około 10% przypadków zakażenia Lambliozą – Giardiozą przebiega, dając jakiekolwiek objawy. Podejrzenie choroby pojawia się również w sytuacji, gdy dziecko ma znacznie zredukowany apetyt, jednak pojawia się wzmożona chęć spożywania słodyczy, do tego stopnia, że mogłyby one zastąpić wszelkie inne produkty w diecie.
Jak dziecko zaraża się lambliozą?
Do zakażenia może dojść w różnych sytuacjach. Często wskazuje się na przedszkole, z uwagi na dużą ilość dzieci, które nie są jeszcze nauczone dostatecznej higieny osobistej.
- Pasożyta można przenieść do organizmu poprzez nieumyte ręce, np. po zabawie w piaskownicy, grze w piłkę czy zabawie z zakażonym zwierzakiem lub wyjściu z toalety,
- Zakażenie pojawia się również, jeśli zjemy zanieczyszczone pasożytem produkty – muchy są odpowiedzialne za przenoszenie pasożytów z jednej powierzchni na drugą, warto więc myć wszystko bezpośrednio przed jedzeniem,
- Może on również trafić do organizmu w wyniku wypicia skażonej wody.
Lamblioza – jak zapobiegać zakażeniu?
Działania profilaktyczne, które pozwolą nie zachorować na lambliozę, obejmują przede wszystkim stosowanie podstawowych zasad higieny osobistej:
- Mycie wszystkich warzyw oraz owoców przed ich zjedzeniem, dotyczy to również tych, które zamierzamy obrać,
- Ręce myjemy możliwie jak najczęściej i bardzo dokładnie, tego samego uczymy dziecko, nie powinno zapominać o tej czynność przed przystąpieniem do jakiegokolwiek posiłku lub przekąski, po wyjściu z toalety, po zabawie ze zwierzętami czy ich głaskaniu, czy po zabawie w piaskownicy,
- Pościel oraz ręczniki powinny być często wymieniane,
- Zakazane jest również picie wody, ze źródła, którego nie znamy. Odpadają przykładowo miejskie wodotryski, studnie wywiercone niezgodnie z przepisami, czy każde inne miejsce, które nie zostało opatrzone informacją, że woda jest zdatna do spożycia,
- Dzieci nie powinny się razem kąpać i spać w jednym łóżku — dotyczy to w szczególności sytuacji, gdy jedno z nich choruje na lambliozę,
- Toaleta powinna być zawsze odpowiednio czysta – do jej regularnej dezynfekcji powinny być używane środki, w których składzie występują związki chloru.
Diagnostyka lambliozy (giardiozy)
Najprostszym badaniem jest laboratoryjna analiza kału, której zadaniem jest sprawdzenie obecności cyst pasożytów. Nie jest to jednak procedura, którą można przeprowadzić profilaktycznie, gdyż nie na każdym etapie rozwoju pasożytów dochodzi do wydalania cyst. Niekiedy wykonuje się badanie treści dwunastnicy lub świeżo pobranej żółci.
Jak wygląda leczenie lambliozy (giardiozy)?
Lekarz po uzyskaniu wyników badań dokonuje doboru najodpowiedniejszej kuracji i dopasowuje dawkę leków. Preparaty, które wykazują działanie przeciwpasożytnicze, są silnym obciążeniem dla wątroby, z tego powodu leczenie lambliozy następuje jedynie w sytuacji, gdy zachodzą ku temu bezwzględne wskazania. Lekarz może uznać za konieczne i zlecić również leczenie członków rodziny chorego dziecka. Specyfiki podawane w leczeniu Lambliozy, jak i innych chorób o podłożu pasożytniczym mogą stanowić zagrożenie dla zdrowia, dlatego nie powinno się podejmować kuracji na własną rękę czy też sugerować się poleconym środkiem przez inną mamę i bez konsultacji podawać go dziecku.
Po zakończeniu leczenia farmakologicznego konieczne jest powtórzenie badań kału. Pozostawienie nawet najmniejszej ilości pasożytów może skutkować tym, że zaczną się w szybkim tempie gromadzić od nowa. Jeśli więc zachodzi konieczność, farmakoterapię się powtarza.
Wsparciem dla leczenia Lambliozy – Giardiozy może być zmiana w diecie i unikanie węglowodanów, a w głównej mierze słodyczy. Lamblie na nich rosną, tuczą się i zdecydowanie szybciej się rozmnażają.
Zobacz także: Liszajec pęcherzowy noworodków – objawy, przyczyny i leczenie