Cewnikowanie serca jest inwazyjnym badaniem, podczas którego możliwy jest pomiar ciśnienia panującego w jamach serca oraz dużych naczyniach krwionośnych wychodzących z serca. Ponadto, podczas badania ocenia się poziom wysycenia krwi tlenem. Cewnikowanie serca pozwala na diagnostykę poważnych wad wrodzonych serca, a także stwierdzenie występowania skrzeplin czy tętniaków.
Kiedy zaleca się przeprowadzenie cewnikowania serca?
Wskazaniem do przeprowadzenia cewnikowania serca jest podejrzenie niewydolności serca oraz wrodzonych wad mięśnia sercowego. Badanie wykonuje się również u pacjentów, u których planowany jest inwazyjny zabieg kardiologiczny albo operacja kardiochirurgiczna. Wówczas, cewnikowanie serca często jest niezbędne, aby zakwalifikować pacjenta na zabieg lub operację. Badania nie przeprowadza się u kobiet w ciąży, ani u takich, u których istnieje możliwość, że zaszły w ciążę.
Jak się przygotować do cewnikowania serca?
Przed cewnikowaniem serca należy poinformować lekarza o wszystkich przyjmowanych lekach, przewlekłych chorobach, alergiach na leki, skłonności do krwawień oraz ciąży. Zaleca się, aby przed przeprowadzeniem cewnikowania serca zostały wykonane podstawowe badania, takie jak ECHO serca, EKG oraz RTG serca i klatki piersiowej. Bezpośrednio przed badaniem konieczne jest wygolenie pachwin.
Jak przebiega zabieg?
Przed badaniem pacjentowi podaje się środek uspokajający oraz znieczulenie miejscowe. W przypadku, gdy cewnikowanie jest przeprowadzane u dzieci, stosuje się znieczulenie ogólne. Podczas badania pacjent leży na łóżku zabiegowym. Na początku miejsce, przez które wprowadzany będzie cewnik, jest dokładnie dezynfekowane za pomocą alkoholu lub specjalnego środka odkażającego. Następnie nakłuwa się tętnicę udową, przez którą najczęściej wprowadza się cewnik. Po tym, cewnik jest przesuwany w kierunku lewej komory serca oraz dużych naczyń krwionośnych. Aby zbadać prawą komorę serca, nakłuwa się żyłę, po czym przesuwa cewnik do prawego przedsionka serca oraz tętnicy płucnej. Podczas badania, w celu oceny położenia cewnika, pacjentowi podawany jest środek cieniujący, po czym wykonuje się zdjęcia rentgenowskie.
Zazwyczaj cewnikowanie serca trwa kilkadziesiąt minut. Jeżeli w trakcie badania wystąpią jakiekolwiek niepokojące dolegliwości, takie jak na przykład duszności czy ból w klatce piersiowej, należy natychmiast poinformować o tym lekarza przeprowadzającego badanie. Po badaniu zaleca się, aby pacjent przez kilka godzin leżał w bezruchu i odpoczywał. Przez ten czas najlepiej powstrzymać się od jedzenia. Wynik cewnikowania serca ma formę opisu, do którego dołączane są zdjęcia rentgenowskie lub filmy z zapisem przebiegu badania. Z wynikiem najlepiej udać się do lekarza, który biorąc pod uwagę wyniki wcześniejszych badań postawi diagnozę i zaproponuje leczenie.
Z ryzykiem jakich powikłań wiąże się cewnikowanie serca?
Cewnikowanie serca jest badaniem inwazyjnym, więc wiąże się z ryzykiem pewnych powikłań. Najczęściej w miejscu, w którym cewnik był wprowadzany do naczynia krwionośnego pojawia się niewielki krwiak, który znika samoistnie po kilku dniach. U niektórych pacjentów występuje reakcja alergiczna na środek kontrastowy stosowany podczas badania. Objawy uczulenia to na przykład nudności, ból głowy czy wymioty, dolegliwości te jednak szybko mijają. Bardzo rzadko podczas badania dochodzi do przebicia mięśnia sercowego przez cewnik czy uszkodzenia ściany naczynia krwionośnego. Cewnikowanie niesie ze sobą również niewielkie ryzyko zawału serca, zakażenia oraz wystąpienia zaburzeń rytmu serca oraz przewodzenia.
