Nowotwór krwi, który potocznie nazywany jest białaczką, jest jednym z groźniejszych typów nowotworów występujących w obecnych czasach. Białaczka zawdzięcza swą nazwę białemu zabarwieniu krwi u osób, które zapadły na tę chorobę. Należy ona do tzw. nowotworów hematologicznych, które wywodzą się ze szpiku kostnego. W przypadku upośledzonych krwinek białych mówi się o białaczce, komórki układu limfatycznego są natomiast odpowiedzialne za nowotwory zwane chłoniakiami. Nowotwór jakim jest białaczka skutkuje zmianami w strukturze białych krwinek, czyli leukocytów. Problemem staje się zbyt szybkie tempo w jakim komórki te się mnożą oraz upośledzone są ich fundamentalne funkcje. Zbyt szybkie tempo wzrostu liczby zmutowanych białych krwinek sprawia, że zaczyna brakować miejsca na nowe, zdrowe komórki. W pewnym momencie blasty – bo tak nazywają się chore komórki – zaczynają przenikać do krwi, a co za tym idzie są rozprowadzane po wszystkich narządach. Zgodnie z prowadzonymi statystykami, rocznie na nowotwór krwi zapada około 10.000 osób. Częściej choroba ta dotyka mężczyzn. Jak zatem objawia się ta choroba, jakie rozróżniamy jej rodzaje oraz jak się leczy ten typ nowotworów?
Rodzaje białaczki
Najgorszym rodzajem nowotworu krwi jest jego ostra postać. Zmiany chorobowe przebiegają w tym przypadku bardzo szybko i gwałtownie. Trudne jest również leczenie, bez którego chory bardzo szybko może niestety umrzeć. Do tego typu nowotworów należą: ostra białaczka szpikowa (AML) oraz ostra białaczka limfoblastyczna (ALL). Obok tych form występowania nowotworu rozróżnić też można jej łagodniejsze odmiany, czyli formy przewlekłe CML, CLL. Charakteryzują się one powolnymi zmianami, które łatwiej zatrzymać. Lepsze są również rokowania dla osób, które zapadły na białaczki przewlekłe.
Przyczyny zachorowań
Pomimo wysokiego poziomu na jakim stoi dzisiejsza medycyna, przyczyny zachorowań na białaczkę nie są do końca poznane i zbadane. Bardzo często spotkać się można z opiniami ekspertów, którzy wysuwają hipotezy mówiące o tym, że prawdopodobną przyczyną wystąpienia raka krwi jest ekspozycja na zbyt intensywne promieniowanie jonizujące oraz częsty i bezpośredni kontakt z benzenem stanowiącym produkt rafinacji ropy naftowej. Szacuje się również, że wpływ może mieć też chemioterapia prowadzona w celu usunięcia innego nowotworu, który wystąpił wcześniej. Innymi czynnikami ryzyka są wrodzone, genetyczne wady organizmu i nierozpoznane choroby krwi.
Objawy białaczki
Najczęstszym objawem, który manifestuje się podczas zwykłego badania krwi jest zwiększona liczba białych krwinek, co z medycznego punktu widzenia nazywane jest leukocytozą. Objawy nowotworów krwi różnią się też między sobą w zależności od typu nowotworu. Najczęstszymi objawami jest gorączka, powiększenie śledziony, powiększenie węzłów chłonnych, zmiany w jamie ustnej (np. przerost dziąseł), ogólne osłabienie organizmu oraz zaburzenia w działaniu układu nerwowego.
Leczenie
Leczenie nowotworów krwi jest zależne od jej typu – inaczej leczy się białaczki o ostrym przebiegu, a inaczej o przebiegu przewlekłym. W przypadku białaczek ostrych pierwszym etapem jest leczenie infekcji i zapobieganie wystąpieniu kolejnych. Następnymi etapami jest indukcja remisji oraz konsolidacja remisji, które mają na celu zmniejszenie liczby chorych krwinek poprzez zastosowanie intensywnej chemioterapii. Przypadki białaczek przewlekłych leczy się za pomocą przeszczepu szpiku oraz leku o nazwie Imatinib, który poprzez niską toksyczność ma niewielki, negatywny wpływ na ludzki organizm. W zależności od typu białaczki przewlekłej (czy to szpikowej czy limfatycznej), wieku pacjenta oraz stanu jego zdrowia ogólnego sposoby leczenia mogą się różnić.
Literatura:
1. Andrzej Szczeklik, Piotr Gajewski: Interna Szczeklika 2014. Kraków: Medycyna Praktyczna, 2014. ISBN 978-83-7430-405-4.
2. Jędrzejczak W.; Ostra białaczka szpikowa – od rozpoznania do leczenia, Medycyna Po Dyplomie, 2015(11-12).
3. Walter RB., Estey EH.; Management of older or unfit patients with acute myeloid leukemia. Leukemia, 2015(29): 770-75.
