Potocznie nazywany świętojańskim zielem, dziurawiec zwyczajny to roślina naczyniowa, okrytonasienna osiągająca wysokość od 30 do 80 cm. Jego prosta łodyga jest rozgałęziona u góry i drewniejąca u dołu. Posiada ułożone naprzeciw siebie liście osiągające 3 cm długości. Na ich blaszkach znajdują się prześwitujące kropki z olejkami eterycznymi. Kwiaty dziurawca są szypułkowate, pięciopłatkowe o żółtej barwie korony. Owoc natomiast to wielonasienna torebka z czarnymi nasionami. Dziurawiec to roślina pospolita w Polsce oraz naturalnie występująca w Europie.
Sadzenie i uprawa
Dziurawiec jest rośliną niewymagającą szczególnego podłoża glebowego. Najlepiej rośnie na ziemi żyznej z domieszką piasku. Jest to roślina mrozoodporna, jednak lubi nasłonecznione i ciepłe miejsca.
Właściwości, zastosowanie i skład rośliny
Do najważniejszych substancji czynnych dziurawca zaliczamy związki takie jak :
- Hypercyna
- Hyperozyd
- Kwercetyna
- Rutyna
- Hyperforyna
- Garbniki bakteriostatyczne
- Olejki eteryczne
- Kwasy organiczne
- Żywice
- Sole mineralne
- Pektydy
- Cukry
- Choliny
- Witamina A i C.
Dziurawiec to jedna z najlepiej poznanych i opisanych roślin leczniczych. Dzięki swojemu silnemu działaniu przeciwdepresyjnemu i uspokajającemu znajduje swoje zastosowanie w psychiatrii i przy leczeniu wielu schorzeń natury psychicznej człowieka. Właściwości te przypisuje się hypercynie hamującej rozkład serotoniny w mózgu. Stosowanie specjalnego odwaru przeciwdepresyjnego może także zapobiegać bezsenności, zaś olejek eteryczny wspomoże gojenie się ran.
W jakiej postaci stosować dziurawiec?
1. Kapsułki
Dostępne w aptekach kapsułki zawierają ekstrakt lub proszek z dziurawca. Ich przyjmowanie jest łatwe i wygodne, jednak efekty przynosi dopiero po długotrwałym stosowaniu. Do kapsułek przeważnie dołączona jest ulotka, na której podane jest ich dawkowanie.
2. Odwar
Do przygotowania odwaru stosujemy najczęściej 2 łyżeczki rośliny na 2 szklanki wody. Następnie gotujemy roztwór przez około 3-4 minuty. Standardowo, dla poprawy samopoczucia, należy wypijać 3 filiżanki przecedzonego roztworu dziennie na ciepło lub na zimno.
3. Specjalny odwar przeciwdepresyjny
Dla niecierpliwych, szybsze działanie odwar z dziurawca możemy osiągnąć poprzez dodanie do mikstury goryczki, cząberu lub rozmarynu. Tutaj proporcje wynoszą 1 łyżeczka roślin na 1 szklankę wody. W dokuczliwej bezsenności zaleca się dodanie do odwaru korzenia waleriany i wrzosu i stosowanie go przed snem.
4. Olejek eteryczny
Olejek eteryczny z dziurawca stosujemy wyłącznie zewnętrznie, około 2-3 razy na dzień. Do jego przygotowania w domu potrzebujemy 40 gram liści i kwiatów dziurawca oraz pół litra oliwy z oliwek. Roztwór podgrzewamy w kąpieli wodnej przez około 2 godziny, a następnie trzymamy w lodówce 4 dni. Po upływie tego czasu odcedzamy olejek przez sito. Olejek stosuje się jako środek przeciwbólowy, bakteriobójczy, na oparzenia słoneczne lub na rany. Można go przygotować też zalewając roślinę olejem w zamkniętym naczyniu, bez gotowania, zostawiając na 1,5 miesiąca nasłonecznione miejscu. Roztwór należy codziennie mieszać, a stosować można nawet przez 2 lata.
