Ropień płuca to ropne, bakteryjne, najpowszechniej organiczne zapalenie tkanki płucnej, które połączone jest ze zgorzelą (martwicą w środku zapalenia). Jest to schorzenie mało powszechne, jednak może wiązać się ze znacznym niebezpieczeństwem, warto więc wiedzieć, skąd się bierze, jak się objawia i w jaki sposób się leczy.
Stwierdzenie ropnia płuca u dziecka następuje w sytuacji, gdy w obrębie języka, wątroby bądź płuc dochodzi do rozwinięcia się zbiornika ropy, który otoczony jest przez torebkę włóknistą. Każdy przypadek schorzenia powinien być odpowiednio leczony przez lekarzy, gdyż niewłaściwe postępowanie może się wiązać nawet ze śmiertelnymi powikłaniami.
Ropień płuca u dzieci – przyczyny powstawania
U dzieci zdecydowanie najpowszechniejszą przyczyną ropnia płuca jest przedostanie się do oskrzeli ciała obcego i jego absorpcja przez tkanki. W konsekwencji w obrębie obwodowej części oskrzeli rozpoczyna się proces gromadzenia wydzieliny oskrzelowej. Jednocześnie dochodzi do powstania sprzyjających warunków, do rozwoju infekcji o podłożu bakteryjnym i tym samym utworzenia się zbiornika zawierającego ropę.
Za inną przyczynę uznaje się związek pomiędzy postaniem ropnia, a dawno przebytym zapaleniem płuc. W sposób bezpośredni do rozwoju tej dolegliwości dochodzi w konsekwencji infekcji Klebsiella pneumoniae, gronkowcowej, Pseudomonas aeruginosa oraz bakteriami beztlenowymi.
Mogą wystąpić również inne czynniki, które doprowadzą do rozwoju ropnia płuc:
- Przedostanie się treści żołądkowej do światła oskrzeli,
- Pojawia się również u osób, które były reanimowane,
- Pojawia się u osób, które przeszły płukanie żołądka,
- Pojawia się u osób, cierpiących na wzmożone wymioty,
- Pojawia się u osób, które nie posiadają odruchu kaszlowego,
- Możliwe jest rozwinięcie się ropnia płuc w wyniku nieprawidłowego leczenia zapalenia płuc (najczęściej płatowego),
- Niekiedy dochodzi do rozwoju ropnia jako konsekwencji/ powikłania zapalnego niedodmy lub zawału płuca.
W takich przypadkach, jak wypunktowane powyżej, do rozwoju choroby dochodzi nagle, szybko i gwałtownie. Najczęściej sok żołądkowy przedostający się do oskrzeli prowadzi do uszkodzenia tkanki płuc, gnicia resztek pokarmowych oraz rozwinięcia się bakteryjnego zapalenia płuc i pojawienia się ropni.
Ropień płuca – objawy
Bardzo często to, jakie objawy pojawią się, jako konsekwencja ropnia płuca, uzależnione jest ściśle od dokładnego miejsca powstania zmiany chorobowej. W sytuacji, gdy ropień pojawia się na powierzchownej części płuc, mogą wystąpić objawy miejscowe:
- Zaczerwienienie skóry,
- Większa tkliwość skóry,
- Stan podgorączkowy,
- Podwyższenie ciepłoty miejsca na skórze.
Podstawowe objawy ropnia płuca:
- Ogólne złe samopoczucie,
- Wysoka gorączka,
- Dreszcze,
- Szmery oskrzelowe,
- Kaszel,
- Wzmożone odkrztuszanie i wypluwanie śmierdzącej, mętnej oraz śluzowo-ropnej wydzieliny (plwociny).
Jak lekarz stawia rozpoznanie?
Lekarz w pierwszej kolejności przeprowadzi dokładny wywiad lekarski z dzieckiem lub jego rodzicami, aby uzyskać szczegółowe informacje odnośnie wszelkich objawów, jakie się pojawiły. Niezbędne jest również wykonanie skrupulatnego badania przedmiotowego.
Pomocniczo wykonuje się badania:
- Laboratoryjne – Podwyższony poziom CRP oraz białych krwinek są wyznacznikiem obecności w organizmie stanu zapalnego.
- RTG klatki piersiowej – pozwala zaobserwować jamę zlokalizowaną w obrębie miąższu płuca, w której wnętrzu znajduje się płynna treść.
- Badanie bakteriologiczne plwociny – nie jest to konieczne, jednak pozwala na określenie drobnoustroju odpowiedzialnego za rozwój stanu zapalnego.
- Tomografia komputerowa – jest zlecana w niektórych przypadkach.
- Badania USG – jest zlecane w niektórych przypadkach.
Ropień płuca u dzieci – leczenie
Proces leczenia ropnia płuc pochłania najczęściej okres około 4 tygodni. Podstawą terapii są antybiotyki, które początkowo podaje się w formie dożylnej, a następnie przechodzi się na preparaty doustne. Za niezwykle istotną kwestię uznaje się również tzw. drenaż ułożeniowy. Oznacza to, że pacjent układany jest w takiej pozycji, aby wydzielina mogła swobodne wypłynąć z ropnia, a następnie zostać przez chore dziecko odkrztuszona i usunięta z ustroju.
Sporadycznie wykorzystuje się bardziej inwazyjne metody. Ma to miejsce w sytuacji, gdy antybiotykoterapia dożylna nie przynosi żadnych rezultatów. Wówczas wskazane jest nakłucie ropnia przez skórę i odprowadzenie z niego ropy. Inną metodą jest operacyjne usunięcie fragmentu płuc, wraz ze znajdującym się w nich ropniem.
Jeśli ropień pojawia się jako konsekwencja innego schorzenia, jak przebyta gruźlica czy zakażenie grzybicze stosuje się przede wszystkim leczenie podstawowej jednostki chorobowej.
Po zakończeniu leczenia rodzice powinni dopilnować, skrupulatnego przestrzegania przez dziecko zaleceń lekarza. Nie należy przerywać przyjmowania antybiotyku doustnego, wcześniej niż zalecił specjalista. Konieczne jest przestrzeganie terminów badań kontrolnych.
Czytaj również: Odma płucna, czyli stan bezpośredniego zagrożenia życia
