Gazometria jest badaniem diagnostycznym wykonywanym w warunkach laboratoryjnych, mającym na celu rozpoznanie oraz monitorowanie zaburzeń równowagi kwasowo – zasadowej oraz wymiany gazowej organizmu. Krew do badania pobierana jest do specjalnej heparynizowanej strzykawki (po pobraniu nie powinna mieć kontaktu powietrzem). Do badania gazometrii pobierana jest krew tętnicza bądź kapilarna.
Gazometria – kiedy zlecane jest badanie?
Gazometria jest badaniem, które umożliwia zbadanie poziomu gazów we krwi (pH krwi). Jest to badanie, które umożliwia rozpoznanie lub monitorowanie chorób zaburzających proces oddychania jak np. POChP czy astma. Prawidłowość pH krwi sprawdza się u osób cierpiących na choroby wątroby i nerek lub u osób, które przeszły ostre infekcje. Na badanie gazometrii są też kierowane osoby, które: mają zaburzoną równowagę kwasowo – zasadową, cierpią na choroby metaboliczne, mają problemy z oddychaniem, przeszły uraz szyi lub głowy, przeszły operacje mózgu lub serca, przeszły zabieg operacyjny wymagający znieczulenia ogólnego.
Gazometria – jakie parametry podlegają ocenie?
W badaniu jakim jest gazometria ocenie podlegają następujące parametry:
- poziom pH krwi, badana jest kwasowość i zasadowość krwi
- HCO3, poziom wodorowęglanów, pokazuje zawartość wodorowęglanów we krwi (utrzymują krew na nieco alkalicznym poziomie)
- PAO2, ciśnienie cząstkowe tlenu, pozwala na zmierzenie poziomu tlenu we krwi (badanie pokazuje z jaką skutecznością płuca pobierają tlen i z jaką łatwością dostaje się on do krwi)
- PaO2, ciśnienie cząstkowe dwutlenku węgla, pozwala na ocenę zawartości dwutlenku węgla we krwi, badanie i formuje o tym jak skutecznie organizm eliminuje dwutlenek węgla po zużyciu tlenu
Gazometria – jak wygląda badanie?
Najbardziej miarodajne jest badanie wykonane na podstawie pobranej krwi tętniczej. Niekiedy do wykonania badania gazometrii używa się krwi włośniczkowej (arterializowanej), która zwykle pobierana jest z opuszka palca, może to jednak prowadzić do zafałszowań.
Krew tętnicza do badania zwykle pobierana jest z jednej z dwóch tętnic dochodzących do dłoni (zwykle jest to tętnica promieniowa). Przed przystąpieniem do badania lekarz sprawdza poziom ukrwienia dłoni. Następnie powierzchnia skóry, gdzie wykonane będzie badanie (okolica nadgarstka po stronie kciuka) zostaje odkażona. Poczym tętnica zostaje nakłuta cienką igłą ze strzykawką (bywa, że nakłucie jest powtarzane). Ważne, by pacjent podczas badania trzymał rękę nieruchomo (mimo, że badanie może być bolesne). Po pobraniu krwi, w miejscu pobrania należy uciskać miejsce nakłucia wacikiem, aby zapobiec powstawaniu krwiaka.
Gazometria – normy
- Normalny poziom pH krwi – powinien wynosić pomiędzy 7,35 a 7,45 (krew tętnicza), 7,32 – 7,42 (krew żylna).
- Norma dla ciśnienia cząstkowego tlenu (parcjalnego) – stanowi 75 – 100 mmHg.
- Norma ciśnienia parcjalnego dwutlenku węgla – wynosi 35 – 45 mmHg.
- Poziom wodorowęglanów – powinien znajdować się w przedziale od 22 do 26 mmHg.
- Saturacja krwi tlenem – powinna wynosić 94 – 100 %.
Należy pamiętać, że nawet wtedy, gdy pacjent zna parametry wyników badań, ich interpretację należy pozostawić lekarzowi.
Zobacz także: Spirometria – badanie