Ciąża to stan błogosławiony. Przyszła mama odczuwa szczęście, gdy czuje pierwsze ruchy dziecka. Wzrusza się na badaniu USG, gdy słyszy bicie małego serduszka i widzi obraz swojego nienarodzonego jeszcze dziecka. Z radością kompletuje wyprawkę dla noworodka i wije dla niego gniazdko. Obok tego szczęścia pojawiają się niestety również różne dolegliwości – wymioty, spuchnięte stopy i dłonie, nadmierne łaknienie, ociężałość, trudności ze snem czy zgaga.
Wiele kobiet, które przed ciążą nie miały dolegliwości trawiennych, w stanie błogosławionym doświadcza zgagi po raz pierwszy. Jeśli przed ciążą kobieta nie raz doświadczyła tego nieprzyjemnego uczucia pieczenia w przełyku, ryzyko nasilenia tych dolegliwości w czasie ciąży zwiększa się. Według danych, problem zgagi może dotyczyć nawet 45% ciężarnych[1].
Dlaczego zgaga występuje w ciąży?
Zgaga nie jest wyłącznie przypadłością ciężarnych. Zmaga się z nią wiele osób, niezależnie od wieku i płci. Ale zgaga w ciąży ma nieco inne podłoże.
Główną przyczyną pojawienia się zgagi u kobiet ciężarnych jest podwyższony poziom progesteronu, który powoduje osłabienie mięśni gładkich przy wejściu do żołądka. Skutkuje to obniżeniem napięcia i motoryki pracy żołądka oraz obniżeniem ciśnienia w dolnym zwieraczu przełyku, co umożliwia przedostanie się (a w zasadzie cofanie się) pokarmu i kwasu żołądkowego z żołądka do przełyku. Kwas żołądkowy podrażnia śluzówkę przełyku i powoduje uczucie bolesnego pieczenia.[1]
Zgaga jest szczególnie dokuczliwa w II i III trymestrze ciąży, gdy dodatkowo powiększająca się macica zaczyna coraz bardziej uciskać żołądek.
Jak można zapobiec lub zminimalizować uczucie pieczenia?
Leczenie zgagi w ciąży opiera się przede wszystkim na modyfikacji stylu życia i sposobu odżywiania. Proponowane działania nie gwarantują całkowitego pozbycia się tej nieprzyjemnej dolegliwości, ale mogą pomóc złagodzić jej objawy[2].
- Jedz częściej, ale mniej. Pamiętaj, że Twój żołądek nie pracuje tak jak przed ciążą. Małe posiłki zostaną szybciej strawione w żołądku, nie będą w nim zalegały i zmniejszysz ryzyko cofania się niestawionego pokarmu do przełyku.
- Wyklucz z diety niektóre produkty – kwaśne i pikantne potrawy zwiększają ilość kwasów żołądkowych i mogą powodować zgagę. Ogranicz również cytrusy, pomidory, cebulę, czosnek, kofeinę, napoje gazowane, czekoladę. Unikaj potraw smażonych.
- Nie najadaj się na noc. Najlepiej jeśli ostatni posiłek zjesz na dwie godziny przed snem, by Twój żołądek rozpoczął wcześniej procesy trawienne.
- Zadbaj o prawidłową postawę przy jedzeniu – usiądź prosto przy stole i jedz bez pośpiechu.
- Ubieraj się wygodnie – zrezygnuj z obcisłych spodni i bluzek, które uciskają Twój żołądek.
- Śpij z uniesioną głową, by nie uciskać zastawki żołądka.
- Postaraj się unikać schylania – jeśli musisz coś podnieść lepiej ugnij kolana.
- Przygotuj sobie łagodzącą herbatkę z rumianku lub herbatkę imbirową, która pomaga również na nudności w ciąży.
- Ulgę może przynieść żucie gumy, które zwiększa wydzielanie śliny.
- Nie pij alkoholu i nie pal papierosów. Jest to standardowe i oczywiste zalecenie w czasie ciąży, które dodatkowo może przynieść ulgę przy zgadze.
Jeśli zgaga nie zmniejsza się, a uczucie palącego przełyku staje się coraz bardziej dokuczliwe, skonsultuj się z lekarzem. Są leki, które pomagają ograniczyć nadmiar kwasu żołądkowego, a które ciężarne mogą zażywać bez obaw o zdrowie własne i zdrowie swojego dziecka.
Czytaj również: Sposoby na zgagę – 7 domowych rozwiązań
Źródła:
[1] Vazquez JC. Heartburn in pregnancy. BMJ Clin Evid. 2015;2015:1411. Published 2015 Sep 8.
[2] Thélin CS, Richter JE. Review article: the management of heartburn during pregnancy and lactation. Aliment Pharmacol Ther. 2020 Feb;51(4):421-434. doi: 10.1111/apt.15611. Epub 2020 Jan 17. PMID: 31950535.