Francja podzielona jest na regiony, regiony podzielone są na departamenty, departamenty dzielimy natomiast na gminy. Wśród około 36 300 gmin we Francji jedna z nich jest wyjątkowa pod kilkoma względami. Leżąca w zachodniej części Francji gmina Bordeaux wzięła swoją nazwę od największego w całym departamencie Akwitanii miasta Bordeaux.
Cała gmina znana jest w świecie przede wszystkim z produkcji wina. Tutaj wytwarza się ponad 10 % francuskiego wina, tj około 850 milionów butelek rocznie. Jest to też jeden z największych regionów winiarskich świata, rozpościerający się na ponad 113 tyś. hektarów.
Historia produkcji Bordeaux
Historia produkcji wina w tym regionie sięga I w. n.e. Jednym z najważniejszych wydarzeń w winnej historii tego regionu był ślub księżniczki Alienor z Akwitanii z przyszłym królem Anglii Henrykiem Plantagenet w roku 1154. Efektem tego małżeństwa był gorący romans Anglii z francuskim winami z całego regionu Akwitanii. Port Bordeaux stał się natomiast najważniejszym miejscem na winiarskiej mapie Europy, do którego przypływały statki z całego świata, z uderzająco dominacją okrętów angielskich. Mówi się wręcz, że to Anglicy ukształtowali charakter win z Bordeaux. W XVIII wieku rozwój handlu winami przyczynił się do szybkiego wzmocnienia gospodarczego region Bordeaux. Stał się on również kosmopolitycznym siedliskiem kupców z Anglii, Niemiec, Irlandii i Holandii, którzy to na szeroko skalę wykupywali tutejsze winnice. Pamiątko po tej karcie historii są niefrancusko brzmiące nazwiska właścicieli tutejszych winnic.
W regionie Bordeaux płyną rzeki Garonna i Dordogne, ich ujście do oceanu Atlantyckiego tworzy wyjątkowo korzystne warunki dla uprawy winorośli. Gleba, temperatura i odziaływania prądów morskich Atlantyku czyni ten region idealnym do uprawy szlachetnej winorośli. Rzeki dzielą region Bordeaux na trzy strefy winiarskie: lewy brzeg Garonny, region środkowy miedzy Garonna i Dordogne oraz prawy brzeg Dordogne. Podział ten oprócz uwarunkowań geograficznych przekłada się na obraz morfologiczny gleb tego regionu. Po prawej stronie rzeki spotykamy głównie glinę, na której wprost idealnie uprawia się np. czerwony szczep Merlot. Po lewej stronie Garonny na żwirowych, suchych glebach idealnie uprawia się szlachetny szczep Cabernet sauvignon. Te dwa szczepy są najbardziej popularne w regionie Bordeaux. W winnicach Bordeaux spotyka się także inne czerwone szczepy np. Cabernet franc, Petit verdot i Malbec. Oprócz winorośli czerwonych region Bordeaux znany jest z wyśmienitych win białych, produkowanych głównie ze szczepów Semilion, Muscadelle i Sauvignon.
Region Bordeaux podzielony jest również na podregiony, które posiadają własne zasady winiarstwa. Każdy z podregionów możne pochwalić się charakterystycznym dla siebie wachlarzem uprawianych winorośli, zasadami winobrania, wytwarzania wina j jego dojrzewania oraz ostatecznej klasyfikacji trunków. Podział na najważniejsze podregiony Bordeaux znajdziecie poniżej.
Bordeaux – Lewy brzeg Garonny:
MEDOC
Tutaj produkuje się doskonałe, długowieczne wina czerwone Chateaux. Wizytówką jest doprowadzony do perfekcji kupaż wyrazistego, bogatego w taniny Cabernet sauvignon, aksamitnego, łagodnego w smaki i bogatego w aromaty Merlot oraz świeżego i energetycznego Cabernet franc, niekiedy uwieńczeniem dzieła jest „szczypta” korzennego Petit verdot.
Najlepsze winnice regionu Medoc to:
- Château Margaux,
- Château Lafite,
- Château Latour,
- Château Haut-Brion,
- Château Mouton-Rothschild.
Popularne w regionie Medoc winnice określane mianem Crus Bourgeois znane są z produkcji znakomitych win w wyjątkowo przystępnej cenie. Historycznie winnice te należały do zasłużonych dla regionu mieszczan, którym nadano prawo kupna idealnych pod uprawę, przeznaczonych wcześniej tylko dla szlachty ziem. Historia tych winnic stanowiła podstawę ekonomii cen ich win. Dzisiaj w rejonie Medoc znajdziemy kilkaset winnic Crus Bourgeois, których znakomitych win powinniśmy spróbować bez nadwyrężania naszego portfela.
GRAVES
Podobnie jak region Medoc, Graves znany jest głównie z szlachetnych, wyśmienitych i doskonale starzejących się win czerwonych. Wina czerwone z Graves są jednak łagodniejsze niż te z Medoc, głównie dzięki bardziej popularnemu w tym rejonie szczepowi Merlot.
W odróżnieniu od Medoc w Graves uprawia się również winoroślą białe i produkuje się z nich znakomite wina. Nie jest to produkcja na małą skale, bowiem wina białe stanowią ok. 50% butelek szlachetnych trunków Graves.
Najlepsze winnice regionu Graves to:
- Château Haut-Brion,
- znajdujące się na północy Graves winnice określane Pessac-Léognan.
SAUTERNES
Region jest tak naprawdę połączeniem pięciu gmin. Tutaj produkuje się najlepsze białe wina deserowe, głownie ze szczepów Sémillon, Sauvignon blanc i Muscadelle. Klasę wina te osiągnęły dzięki rozwijającej się na powierzchni winorośli szlachetnej pleśni Botrytis cinerea. Mikroorganizm ten wykorzystuje do procesów życiowych wodę zawartą w gronach, wynikiem czego są odwodnione owoce dużo bardziej bogate w cukry. Wydajność produkcji najlepszych win deserowych z Saturnes jest bardzo niska i sięga 10 hektolitrów z hektara, co w praktyce oznacza kieliszek wina z jednego krzewu winorośli. Oczywiście tak produkowane wina osiągają bardzo wysokie ceny.
Najlepsze winnice tego regionu to:
- Château d’Yquem;
Region środkowy:
ENTRE DEUX MERS
Nazwa tego regionu oznacza dosłownie „między dwoma morzami”. Region to królestwo wytrawnych win białych. Głównym uprawianym szczepem jest Sauvignon blanc. Wina białe tego regionu charakteryzują się przede wszystkim głębokim aromatem, w którym obok egzotycznych owoców można wyczuć nuty ziołowe. Są to głównie wina wytrawne o niewielkim potencjale starzenia, raczej przeznaczone do rychłej konsumpcji po zakupie. Charakteryzują się bardzo korzystnym stosunkiem ceny do jakości. Na mniejszą skalę produkuje się tutaj również wina czerwone.
Prawy brzeg Dordogne:
ST. EMILION
Najstarszy region winny Bordeaux, ponad 5000 hektarów winnic. Tutaj produkowane są jedne z najlepszych win czerwonych w Bordeaux. W odróżnieni od regionu Medoc, głównym uprawianym szczepem jest Merlot, a tuz za nim Cabernet franc i dalej Cabernet sauvignon. Uprawie tej sprzyjają gliniasto-wapienne gleby oraz panujący klimat. Wina produkowane w tym rejonie są najłagodniejsze z całego rejonu Bordeaux, charakterystyczne aromaty to trufle oraz czerwone owoce. Wina dojrzewają szybko, nie mniej jednak nadają się długoletniego przechowywania, są łatwe w konsumpcji. Wina z tego regionu są z reguły bardzo dobrej jakości i w przystępnej cenie.
POMEROL
Niekwestionowane królestwo szczepu Merlot, wyrosłe na gliniastych, ciężkich, bogatych w minerały glebach. Winnice rozpościerają się tylko na powierzchni 800 hektarów i produkują pięciokrotnie mniej butelek wina niż w rejonie St. Emilion. Wina tego rejonu charakteryzuje łagodność, wyważenie smaku i aromatu, a jednocześnie zdecydowany aromat, zdominowany przez owoce śliwki i czarnej porzeczki, oraz trufle z akcentami korzennymi. Wina nadają się do natychmiastowej konsumpcji, nie mniej jednak pełny kunszt osiągają po kilku latach dojrzewania. Wina produkowane w Pomerol to sztuka winiarstwa na najwyższym poziomie w odpowiednio wysokich cenach.
