Badanie uszu jest nazywane również wziernikowaniem lub otoskopią. Badanie to jest jednym z podstawowych badań laryngologicznych, które służy diagnostyce nieprawidłowości występujących w obszarze ucha środkowego.
Wziernikowanie uszu jest przeprowadzane przy użyciu urządzenia nazywanego otoskopem, stąd inna nazwa badania – otoskopia. Dzięki temu urządzeniu lekarz ma możliwość dokładnego obejrzenia struktur ucha środkowego, w tym błony bębenkowej. W niektórych przypadkach przeprowadzana jest otoskopia pneumatyczna, podczas której wykorzystywany jest specjalny rodzaj otoskopu. Przyrząd ten jest wyposażony w system, który umożliwia uszczelnienie kanału słuchowego, a co za tym idzie zwiększenie ciśnienia, które panuje w kanale słuchowym. Podczas otoskopii pneumatycznej ocenia się nie tylko wygląd błony bębenkowej, ale również to, w jaki sposób reaguje ona na zwiększenie ciśnienia w kanale słuchowym.
Kiedy zaleca się przeprowadzenie badania uszu?
Badanie uszu powinno się przeprowadzać w przypadku, gdy pacjent zauważy u siebie niepokojące objawy, takie jak bóle uszu, szumy uszne, ubytek słuchu albo dzwonienie w uszach. Wziernikowanie uszu wykonuje się również gdy zachodzi podejrzenie chorób ucha, takich jak na przykład zapalenie ucha, gromadzenie się woskowiny w kanale słuchowym lub pęknięcie kanału słuchowego. Co więcej, badanie uszu jest wykorzystywane również w różnicowaniu chorób ucha od chorób laryngologicznych o innym podłożu. Otoskopię pneumatyczną przeprowadza się głównie, gdy pacjent cierpi na choroby, które prowadzą do gromadzenia się płynu w obrębie ucha środkowego.
Jak przebiega badanie?
Podczas badania ucha z użyciem otoskopu pacjent siedzi na fotelu w gabinecie lekarskim. Przed badaniem chorego ucha zazwyczaj lekarz ogląda ucho zdrowe. Dzięki temu lekarz ma pogląd na to jak wygląda zdrowe ucho, co ułatwi mu postawienie diagnozy w przypadku chorego ucha, a pacjent przyzwyczaja się do procedury badania. Przed badaniem ucho i jego okolica są oglądane z zewnątrz, później oceniany jest również wygląd wejścia do przewodu słuchowego. Następnie do ucha pacjenta wprowadza się wziernik (na około 2/3 długości kanału słuchowego). Żeby uzyskać lepszy wgląd w kanał słuchowy, małżowinę uszną pociąga się ku tyłowi oraz delikatnie do góry (w przypadku dzieci tylko ku tyłowi). Po włożeniu do ucha otoskopu lekarz ogląda błonę bębenkową. Poza tym, w trakcie badania często zmienia się kąt ustawienia wziernika, tak aby obejrzeć całą błonę bębenkową, co nie jest możliwe przy jednym ustawieniu otoskopu. W trakcie badania zwraca się szczególną uwagę na wygląd błony oraz to, czy nie jest ona pęknięta.
W przypadku otoskopii pneumatycznej najpierw przeprowadza się standardowe wziernikowanie, a następnie przewód słuchowy jest uszczelniany za pomocą balonika, w który jest wyposażony otoskop. Po tym zwiększa się ciśnienie w przewodzie słuchowym i obserwuje się ruchomość błony bębenkowej.
Badanie jest bezpieczne i nie powinno wiązać się z ryzykiem wystąpienia powikłań. Należy jednak pamiętać o kilku zasadach. Przede wszystkim badanie powinno być przeprowadzane przy użyciu czystego wziernika, ponieważ w przeciwnym razie mogłoby dojść do przeniesienia infekcji. Poza tym, ze względu na delikatne struktury przewodu słuchowego, badanie musi być wykonywane bardzo delikatnie. Wziernikowanie ucha nie jest badaniem bolesnym, jednak może powodować pewien dyskomfort, co jest szczególnie istotne w przypadku badań dzieci. W sytuacjach, gdy badaniu jest poddawane małe dziecko, najczęściej siedzi ono na kolanach rodzica, aby ten mógł przytrzymać i uspokoić malucha. U niemowlaków otoskopię wykonuje się w pozycji leżącej.
