Nadejście 36 tygodnia ciąży to moment symboliczny, bowiem zaczyna się ostatni, dziewiąty miesiąc ciąży. Choć przyszła mama jest już bardzo zmęczona, świadomość tego, że już niedługo weźmie na ręce swojego noworodka rośnie i dodaje sił. Tymczasem maluch ma już ponad czterdzieści pięć centymetrów i waży ponad dwa i pół kilograma. Dużo już nie urośnie, ale do końca ciąży przybędzie mu jeszcze około kilogram masy.
Co się dzieje z dzieckiem w 36 tygodniu ciąży?
Z początkiem dziewiątego miesiąca ciąży można stwierdzić, że wszystkie narządy i układy dziecięcego organizmu są już właściwie wykształcone, choć niektóre, jak układ pokarmowy i odpornościowy, ostatecznie dojrzewają dopiero po porodzie, kiedy dziecko zacznie odżywiać się mlekiem matki.
Także kościec dziecka nie ma jeszcze swojej dorosłej formy. Kości, a w szczególności kości czaszki, są dużo bardziej elastyczne niż u dorosłego. Jest to wyjątkowy przykład przystosowania do porodu – chodzi o to, żeby maluch mógł łatwej przedostać się przez kanał rodny matki.
W pełni rozwinięte są także wszystkie zmysły. Dziecko widzi, czuje zapachy, rozpoznaje smak, ma wyrobiony dotyk, a zdecydowanie najlepiej funkcjonuje słuch. Przede wszystkim malec doskonale rozpoznaje głos mamy, ale równie dobrze rozróżnia głosy innych domowników. Oprócz tego słyszy i przyzwyczaja się do odgłosu bicia serca matki. Wbrew pozorom to bardzo istotna umiejętność, ponieważ po narodzinach maluch w objęciach matki natychmiast rozpozna rytm jej serca, co pomoże mu szybciej się uspokoić. Warto wykorzystać fakt, że dziecko tak dobrze słyszy, dużo do niego mówić, czytać bajki, czy śpiewać. Choć oczywiście mieszkaniec matczynego brzucha jeszcze nic nie zrozumie, to jest to bardzo istotna podstawa do wytworzenia silnych więzi rodzinnych. Możliwe jest także, że słysząc muzykę, jakiej słuchają rodzice, w dziecku zaczyna wyrabiać się określony gust muzyczny.
W 36 tygodniu ciąży aktywność dziecka zwykle zauważalnie maleje. Przebywając w pozycji embrionalnej malec oczekuje porodu, a na intensywne wiercenie się zwyczajnie brakuje mu miejsca. Każdy ruch wymaga pokonania ciasnoty i użycia dużej siły. Dobrze o tym wiedzieć, żeby niepotrzebnie nie niepokoić się tym, że dziecko nie wierci się już tak intensywnie jak jeszcze kilka tygodni wcześniej.
Jednocześnie brak miejsca oznacza, że dziecku coraz trudniej się obracać. Wprawdzie będzie mogło to zrobić nawet na chwilę przed porodem, ale zdarza się to relatywnie rzadko. Z tego powodu, jeśli w trzydziestym szóstym tygodniu ciąży lekarz stwierdzi, że dziecko utrzymuje położenie miednicowe, bardzo prawdopodobne, że zakwalifikuje ciążę do porodu przez cięcie cesarskie. Nie jest to decyzja ostateczna, bowiem przed samym porodem jeszcze raz sprawdza się położenie dziecka.
Trzeba koniecznie dodać, że jeśli ciąża jest mnoga, to prawdopodobnie są jej ostatnie dni. Bliźnięta rodzą się wcześniej, z reguły właśnie w trzydziestym szóstym, lub trzydziestym siódmym tygodniu. Rodzeństwo zwykle nieprawidłowo układa się w macicy, dlatego poród najczęściej odbywa się przez cesarskie cięcie i tylko w nielicznych przypadkach lekarze decydują się na poród naturalny. Matka bliźniąt nie powinna obawiać się, że ciąża kończy się za wcześnie, bowiem tak, jak wspomnieliśmy, w trzydziestym szóstym tygodniu dzieci są już gotowe do przyjścia na świat.
Jak zmienia się Twoje ciało w tym tygodniu?
W ostatnich tygodniach trwania ciąży mogą pojawić się dolegliwości, które do tej pory raczej nie występowały, takie jak powtarzające się krwawienia z nosa. Nie jest to wcale sytuacja rzadka, bowiem dotyczy dziesięciu procent ciężarnych kobiet, a wynika z faktu, że naczynia krwionośne są obrzęknięte, rozszerzone, mają osłabione ścianki i tym samym są bardziej podatne na pękanie. Krwawienia tego rodzaju nie są niczym niebezpiecznym. Jeśli się pojawiają dobrze jest pochylić się do przodu delikatnie zaciskając nos, oraz zastosować zimne okłady na czoło i kark.
W 36 tygodniu ciąży macica jest mniej więcej tysiąc razy większa niż przed ciążą. Może wydawać się to szokujące, ale jednocześnie tłumaczy wszystkie dokuczliwości, z jakimi do tej pory musiała się zmagać kobieta. Teraz jednak brzuch zaczyna się obniżać, przez co ucisk macicy na przeponę, czy żołądek jest znacznie mniejszy. W praktyce oznacza to wyraźną ulgę w problemach trawiennych, a także w oddychaniu.
Niestety ustąpienie jednych problemów często wiąże się z pojawieniem innych. Pęcherz jest naciskany silniej niż do tej pory, przez co przymusowe wizyty w toalecie mogą być jeszcze częstsze, a nacisk dziecka na szyjkę macicy i kość łonową często powodują ból lub kłucie w okolicy krocza. To przykre uczucie nie jest jednak sygnałem mówiącym o rychłym rozpoczęciu porodu i może występować nawet na miesiąc przed nim.
Większość kobiet do trzydziestego szóstego tygodnia ciąży zwiększa swoją wagę o kilkanaście kilogramów. Dobrze skomponowana dieta, różnorodna, bogata w składniki odżywcze i podzielona na częste, niewielkie posiłki powinna pomóc by w ostatnim miesiącu ciąży nie przytyć więcej niż to konieczne. Nie wolno też zmniejszać spożycia płynów, bo odpowiednie nawodnienie ma bardzo duże znaczenie.
Niezależnie od diety, co zupełnie naturalne, duże zwiększenie masy musi wpływać na poczucie ociężałości i niezgrabności. Nawet niewielka aktywność może teraz sprawiać trudności, może też narastać zmęczenie. Radzenie sobie z tym jest sprawą indywidualną. Część kobiet aż do porodu może w miarę normalnie funkcjonować, inne bywają wyczerpane tak bardzo, że większość czasu spędzają w łóżku. Jednak nawet te spośród ciężarnych, które w zaawansowanej ciąży czują się względnie dobrze powinny zachować daleko posuniętą ostrożność. Nawet niegroźny z pozoru upadek może być zagrożeniem dla ciąży na każdym etapie jej trwania, ale od trzydziestego szóstego tygodnia trzeba uważać na siebie jeszcze bardziej. Zwiększa się wydzielanie hormonu relaksyny odpowiadającego za rozluźnienie stawów. Ma to na celu poluźnienie kanału rodnego i tym samym ułatwienie porodu, ale jednocześnie oznacza zwiększenie ryzyka kontuzji i występowanie bólu stawów biodrowych.
W 36 tygodniu ciąży kobiety mogą też zauważyć zintensyfikowanie wydzielania z pochwy gęstego śluzu. Podczas badania lub stosunku seksualnego śluz ten może też zabarwiać się krwią. Najczęściej jest to związane z naturalnym zwiększeniem wrażliwości i spulchnieniem szyjki macicy, ale jeśli nagle pojawi się duża ilość krwisto czerwonego śluzu może to oznaczać odejście czopu śluzowego. Czop ten zasłania wylot szyjki macicy i jego odejście jest sygnałem poprzedzającym poród.
Zobacz także: Jak wygląda i kiedy odchodzi czop śluzowy?
36 tydzień ciąży – o czym powinnaś wiedzieć?
Im bliżej porodu, tym mniejsza może być ochota na seks. Związane jest to z oporami natury psychologicznej, a także ze zwykłymi względami praktycznymi, bo duży brzuch utrudnia zbliżenie. Uprawianie seksu na siłę to oczywiście zły pomysł, jednak powstrzymując się od takiej aktywności warto pamiętać, że ten okres, to na dłużej ostatnie chwile intymności sam na sam z partnerem, a wzmocnienie wzajemnej więzi na pewno zaprocentuje podczas wspólnej opieki nad dzieckiem.
Ostatni miesiąc ciąży to czas, kiedy wizyty u lekarza mogą być konieczne nawet co tydzień. W czasie ich trwania lekarz zawsze będzie sprawdzał, czy nie ma symptomów nadchodzącego porodu. Jeśli do tej pory nie miało to miejsca, odbędzie się też ostatnie badanie USG. Podczas tego badania ocenia się ilość płynu owodniowego w macicy i stopień dojrzałości łożyska. Wyniki tego badania mogą być wskazaniem do wcześniejszego rozwiązania ciąży. Na podstawie wymiaru dwuciemieniowego, obwodu głowy, obwodu brzuszka i długości kości udowej lekarz będzie także szacował masę płodu i na jej podstawie określi szanse na poród naturalny. Jeśli płód jest szczególnie duży, dla bezpieczeństwa matki i dziecka trzeba rozważyć wcześniejsze wywołanie porodu lub cięcie cesarskie. Jednocześnie trzeba pamiętać, że waga wyliczona na podstawie badania USG jest tylko szacunkiem. Pomiary nie są doskonałe i ostateczna masa dziecka może się różnić od tej wyliczonej nawet o kilkaset gram.
Ponieważ trzeba się liczyć z tym, że poród może rozpocząć się niemal w każdej chwili, jest to ten etap ciąży, kiedy wyprawka do szpitala powinna być już całkiem gotowa. Ważną jej część stanowić musi teczka z dokumentami. Informacja, jakie dokumenty są wymagane powinna znajdować się na stronie internetowej szpitala. Najważniejsze, aby mieć ze sobą dowód tożsamości i kartę ciąży. Istotne będą wszelkie wyniki badań (zwłaszcza grupa krwi z przeciwciałami odpornościowymi, morfologia i badanie moczu, ale również wynik posiewu z przedsionka pochwy i odbytu, wyniki badań USG, konsultacje okulistyczne, kardiologiczne, czy ortopedyczne), a także informacje o szczepieniach na WZW B.