Jeśli w organizmie młodego człowieka brakuje enzymu laktazy, to pojawia się problem z rozłożeniem cukru mlecznego, czyli laktozy. Nie ma wówczas możliwości jej przyswojenia lub dzieje się to jedynie częściowo. Pozostałości tego składnika pozostają w jelicie grubym i ulegają procesowi fermentacji. Laktoza w swojej pełnej formie dwucukru, nie może przeniknąć przez ściany jelit i spełnić swojej funkcji w organizmie, potrzebuje laktazy do rozbicia na dwie osobne substancje – cukry proste, które zostaną przyswojone.
W trakcie procesu fermentacji beztlenowej w obrębie jelita grubego dochodzi do wytwarzania się kwasów organicznych i nadmiernej ilości gazów – wodór, dwutlenek węgla, metan, które wykazują działanie drażniące dla błony śluzowej jelit.
Nie u każdego dziecka objawy nietolerancji laktozy wyglądają tak samo. Podstawową różnicą jest fakt, że niektóre osoby reagują nadwrażliwością po zjedzeniu już niewielkiej ilości laktozy, podczas gdy inne dopiero po znacznej. Uzależnione jest to od ilości laktazy, jaką udało się organizmowi wytworzyć.
Zobacz także: Nietolerancja laktozy u dzieci
Pośród objawów nietolerancji laktozy wyróżniamy:
- Wzdęcia – dziecko ma twardy i powiększony brzuszek, może być niespokojne,
- Kolki – często określane mianem „normalnych” u niemowląt, jednak ich przyczyną może być nietolerancja laktozy, której zdiagnozowanie może oszczędzić wiele cierpienia zarówno dziecku, jak i rodzicom,
- Nadmierna produkcja gazów – można zauważyć to krótko po posiłku, dziecko wręcz nieustannie się napina, buźka robi się czerwona nawet przez sen i słychać dokuczliwe gazy, ich większe nasilenie może prowadzić do wybudzania dziecka i niespokojnego snu,
- Kurczowe bóle brzucha – brzuszek jest wówczas cały napięty, pomocny może być delikatny masaż, w czasie bólu dziecko jest niespokojne i płaczliwe,
- Skurcze żołądka,
- Nudności,
- Wymioty – w przypadku niemowlęcia dla niektórych rodziców kłopotliwe jest odróżnienie wymiotów od obfitego ulewania. W jednym i w drugim przypadku należy zgłosić się do pediatry. Jednak sytuacje te różnią się. Ulewanie jest niejako swobodnym wypływaniem treści pokarmowej z ust dziecka – to nic innego jak jej cofanie się. O wymiotach mówimy w sytuacji, gdy pojawia się ciśnienie, a treść pokarmowa chlusta i wydobywa się silnie z układu pokarmowego, może być dodatkowo zabarwiona żółcią lub krwią,
- Biegunka u dziecka – ten objaw z łatwością dostrzeżemy już u kilkuletniego dziecka, jednak kupki niemowlaka kryją dla rodziców wiele tajemnic. Przede wszystkim są one rzadsze od stolca osoby dorosłej, co wynika z rodzaju przyjmowanego pokarmu. Prawidłowo powinny przypominać miękką plastelinę. Jeśli w ich wyglądzie, w czasie przewijania dostrzeżemy jakąkolwiek zmianę – stanie się rzadsza lub zmieni się kolor, warto spytać lekarza,
- Słyszalne przelewanie się w brzuszku dziecka.
Na pojawienie się pierwszych objawów nietolerancji laktozy najczęściej nie trzeba długo czekać. Prowokuje je już pierwsze karmienie, niezależnie od tego, czy zastosujemy mieszankę mleczną, czy też będziemy karmić piersią. Występują zwykle po upływie około 30 minut od jedzenia, choć niekiedy każą na siebie czekać nawet dwie godziny. Dokuczliwe symptomy ustępują po upływie kilkunastu godzin.
Czytaj więcej: Najważniejsze założenia dietetyczne dla dzieci z nietolerancją laktozy