Densytometria, zwana również osteodensytometrią lub badaniem densytometrycznym, jest badaniem gęstości kości, które pozwala między innymi na wykrycie osteoporozy we wczesnym stadium. Badanie pozwala również na ocenę stopnia zaawansowania choroby i dobór najlepszej metody leczenia. Jak należy się przygotować do badania i jak ono przebiega?
Jakie są wskazania do przeprowadzenia densytometrii?
Wskazaniem do przeprowadzenia badania gęstości kości są między innymi skłonność do złamań kości, mała zawartość witaminy D oraz wapnia w diecie, siedzący tryb życia a także zbyt niska masa ciała. Zaleca się przeprowadzenie badania u kobiet, u których pierwsza miesiączka pojawiła się stosunkowo późno, a także i tych, które wcześnie przeszły menopauzę. W niektórych przypadkach na badanie kieruje się osoby nadużywające alkoholu oraz palące papierosy. Na gęstość kości mogą wpływać również zaburzenia hormonalne, choroby reumatyczne oraz choroby układu pokarmowego, więc pacjenci cierpiący na tego typu nieprawidłowości są czasami poddawani badaniu gęstości kości. Poza tym, badanie przeprowadzane jest u osób w wieku około 40. lat, u których w rodzinie występowały przypadki zachorowania na osteoporozę. Densytometrię wykonuje się profilaktycznie u kobiet po 50. roku życia oraz mężczyzn, którzy ukończyli 60 lat. Wskazaniem do przeprowadzenia badania są również niektóre przewlekłe choroby, takie jak nadczynność tarczycy, zespół złego wchłaniania, niewydolność wątroby, niewydolność nerek oraz choroba wrzodowa. Badanie gęstości kości jest przeprowadzane także w trakcie leczenia środkami zwiększającymi gęstość kości, w celu oceny skuteczności leczenia.
Jakie są przeciwwskazania do przeprowadzenia densytometrii?
Jedynym przeciwwskazaniem do przeprowadzenia badania gęstości kości jest ciąża. Badania nie przeprowadza się również u kobiet, u których występuje możliwość, że są w ciąży.
Jak przygotować się do badania gęstości kości?
Do badania densytometrycznego nie trzeba się w żaden sposób przygotowywać. Czasami lekarz może zalecić zaprzestanie zażywania leków zawierającym wapń na kilka dni przed badaniem. Podczas wywiadu lekarskiego, jaki będzie przeprowadzony przed rozpoczęciem badania, należy poinformować lekarza o wszystkich przewlekłych chorobach, zażywanych lekach, a także dolegliwościach bólowych. Poza tym, jeżeli w okresie kilku tygodni przed planowaną densytometrią przeprowadzane było badanie, w którym pacjentowi podawano kontrast, należy koniecznie powiedzieć o tym specjaliście. Badania gęstości kości nie można przeprowadzać przez dwie doby od czasu dożylnego podania kontrastu.
Jak przebiega densytometria?
Do badania należy zdjąć wszelkie metalowe elementy, takie jak zegarek, pasek do spodni czy biżuterię. Przed przystąpieniem do badania gęstości kości mierzy się wzrost oraz wagę pacjenta. Badaniu poddaje się zwykle kości, które najczęściej ulegają złamaniu w trakcie osteoporozy, czyli szyjka kości udowej, kość przedramienia, nadgarstek oraz odcinek lędźwiowy kręgosłupa. Jeżeli badane są kości rąk, pacjent siedzi na krześle, natomiast jeśli bada się kości nóg lub kręgosłup, badanie jest przeprowadzane w pozycji leżącej. Gdy pacjent jest przygotowany do densytometrii nad jego ciałem przesuwana jest głowica aparatu pomiarowego. Badanie jest całkowicie bezpieczne i bezbolesne. Densytometria trwa kilka minut, podczas których trzeba siedzieć albo leżeć nieruchomo. Jeżeli badanie gęstości kości jest przeprowadzane u małego dziecka albo pacjenta, który nie współpracuje z lekarzem, może być konieczne zastosowanie znieczulenia ogólnego. Z wynikami badań należy udać się do lekarza, który zinterpretuje je i jeśli zajdzie taka konieczność zaproponuje podjęcie leczenia.