Oczy są nieustannie wystawione na działanie otoczenia, z tego powodu mogą się do nich dostawać przypadkowo rozmaite ciała obce. Sytuacja taka dotyczy zarówno najmłodszych niemowląt, starszych dzieci, jak i osób dorosłych. Do oczu dostają się najczęściej muszki, piasek, pyłki. Ich wpadnięcie do oka ma zwykle miejsce poza domem. W takiej sytuacji warto wiedzieć jak postępować, jak w miarę możliwości usunąć ciało obce z oka, szczególnie jeśli do takiej sytuacji doszło i dziecka.
Duże ciało obce lub głęboko umiejscowione może wymagać pomocy lekarskiej.
Skąd ciało obce w oku?
Przedostanie się ciała obcego, najczęściej malutkiego, do oka powoduje podrażnienia spojówki. Gdy coś wpadnie do oka, zaczyna ono łzawić, co stanowi naturalną reakcję obronną organizmu. We łzach znajdują się bowiem przeciwciała, które prowadzą do unieszkodliwienia bakterii. Pozwalają jednocześnie na usunięcie drobinek z oka wraz ze łzami do kącika oka. Jeśli to się nie powiedzie, należy samodzielnie usunąć zanieczyszczenie z oka.
Jak objawia się ciało obce w oku?
Zwykle pojawia się zaczerwienienie, pieczenie oraz ból jako skutki podrażnienia spojówki. Łzawienie jednego oka oraz potrzeba nieustannego mrugania również stanowią objaw sugerujący, że w oku znajduje się ciało obce. Objawy takie należy koniecznie wyłapywać szczególnie u małych dzieci.
Ciało obce w oku – pierwsza pomoc
W pierwszej kolejności należy dokładnie umyć ręce. Koniuszkami palców chwytamy delikatnie za rzęsy na górnej powiece i powoli przyciągamy ją do dolnej. Spowoduje to zdecydowanie silniejsze łzawienie oka, co powinno stać się przyczyną samodzielnego jego wypłynięcia.
Jeśli w ten sposób nie uda się pozbyć kłopotu, należy sprawdzić, w jakiej dokładnie lokalizacji znajduje się obiekt. Aby to zrobić, delikatnie wywijamy górną powiekę i sprawdzamy jej spód, patrząc w dół, następnie patrzymy ku dołowi i sprawdzamy dolną powiekę.
Jeśli zauważysz ciało obce na białej części oka, bardzo delikatnie dokonaj jego przesunięcia, za pomocą bawełnianej chusteczki lub zwilżonego patyczka higienicznego do kącika oka. Po usunięciu go z oka mały pacjent powinien odczuć natychmiastową ulgę.
Jeśli jesteśmy w domu, oko można przepłukać letnią, przegotowaną wodą lub solą fizjologiczną.
Kiedy udać się do lekarza?
Jeśli nie możesz usunąć obiektu z oka samodzielnie poprzez przepłukiwanie lub próby wyjęcia mechanicznego, a czujesz, że się tam znajduje, jak najszybciej jedź na pogotowie lub do okulisty. Przed wyjściem zabezpiecz oko opatrunkiem wykonanym z jałowej gazy i bandaża. Pozwoli to za zablokowanie ruchów powieki, które mogłyby prowadzić do dodatkowego podrażnienia oka.
Interwencja specjalisty jest koniecznością, jeśli masz wrażenie, że doszło do wbicia się ciała obcego w rogówkę. Wówczas nie powinno się poruszać obojgiem oczu, całość bandażujemy. Ruchy oczu są ze sobą bowiem powiązane i może dochodzić do pogłębiania się urazu. Należy poprosić kogoś bliskiego lub zabrać dziecko na pogotowie.
Jeśli doszło do wbicia się w oko dużego ciała obcego, konieczne jest zabandażowanie obojga oczu i udanie się na ostry dyżur.
Tego robić nie wolno!
- Nie stosuj ostrych i twardych narzędzi do usuwania ciała obcego z oka,
- Nie wolno pocierać powieki, gdyż może to spowodować wtarcie obiektu w głąb oka, co będzie skutkować rozszerzeniem się stanu zapalnego,
- Nie używamy kropli, które mają wywołać łzawienie oraz oczyszczenie oka,
- Absolutnie nie podejmujemy prób samodzielnego usuwania ciał obcych, które sprawiają wrażenie, jakby utknęły w gałce ocznej, są zlokalizowane na tęczówce oka, wbiły się w oko, przykładowo drzazga lub kawałeczek szkła.
W takiej sytuacji jak najszybciej udajemy się do lekarza.
