Niepłodność może dotykać zarówno kobiet, jak i mężczyzn, dlatego w trakcie diagnostyki i leczenia niepłodności, badania niepłodności należy wykonać u obojga partnerów. Stwierdzenie przyczyny problemów z zajściem w ciążę jest kluczowe, ponieważ od tego zależy jakie leczenie powinno zostać zastosowane. Szanse na zajście w ciążę po podjęciu leczenia są bardzo duże – aż 75 procent par, u których stwierdzono problemy z płodnością zostaje w końcu rodzicami.
Kiedy mówi się, że występuje niepłodność?
Mówi się, że mamy do czynienia z niepłodnością, jeżeli po roku starań o dziecko para nie może zajść w ciążę przy regularnym współżyciu i niestosowaniu żadnej z metod antykoncepcji. Niepłodność dobrze jest zdiagnozować jak najwcześniej, ponieważ gdy kobieta przekroczy wiek 30 lat, jej szanse na zajście w ciążę maleją. Inną sprawą jest bezpłodność, na którą cierpi jedynie około 3 – 5 procent społeczeństwa. Osoby takie są niezdolne do poczęcia dziecka niezależnie od podjętego leczenia.
Jakie są przyczyny niepłodności?
Przyczyny niepłodności są różne, w zależności od tego, czy mówi się o bezpłodności kobiecej czy męskiej. W przypadku kobiet największe kłopoty z płodnością powoduje niedrożność jajowodów oraz zaburzenia hormonalne. Niepłodność może być spowodowana również przez endometriozę, nieprawidłowości w budowie narządów płciowych oraz zażywanie niektórych leków. Jeżeli chodzi o mężczyzn, najczęściej są oni niepłodni, ponieważ jakość ich nasienia jest obniżona, co oznacza, że w spermie występuje zbyt mało plemników lub są one za mało ruchliwe albo nieprawidłowo zbudowane. Czasami niepłodność mężczyzn jest spowodowana uszkodzeniem nasieniowodów lub jąder, które mogło wystąpić na przykład z powodu infekcji.
Badania niepłodności – Jak bada się niepłodność?
Jeżeli przez rok staracie się o dziecko, jednak nie udaje wam się zajść w ciążę, musicie udać się do lekarza. Bardzo ważne jest żeby badaniom poddali się oboje z partnerów. Niestety często niepłodność jest przypisywana kobietom i mężczyźni niechętnie udają się do lekarza uważając, że ich problem nie dotyczy.
Podczas pierwszej wizyty lekarz powinien przeprowadzić wywiad, podczas którego ustali czy kobieta regularnie miesiączkuje, czy partnerzy chorują na jakiekolwiek przewlekłe choroby, czy poddawali się już jakimś badaniom w kierunku niepłodności oraz jakie są ich nawyki i nałogi. Przede wszystkim zostanie zbadany ogólny stan zdrowia pacjentów. Na początku przeprowadzone zostaną pomiary wzrostu, wagi, ilości tkanki tłuszczowej oraz ciśnienia tętniczego. Lekarz może zalecić również ocenę owłosienia oraz badanie tarczycy. Zazwyczaj niezbędne jest wykonanie badań laboratoryjnych moczu oraz krwi.
Po wykonaniu podstawowych badań, oboje pacjentów lub każde z nich z osobna poddaje się dokładnej diagnostyce. Zarówno u kobiet jak i mężczyzn przeprowadza się wywiad genetyczny oraz badania genetyczne krwi. Przy okazji badania krwi, sprawdza się również poziom hormonów żeńskich i męskich. Często wykonywanym badaniem jest badanie śluzu szyjkowego. Polega ono na pobraniu śluzu szyjkowego 9 do 24 godzin po współżyciu. Badanie musi być wykonywane od 1 do 2 dni przed owulacją i ma na celu ocenę tego w jakim stopniu plemniki mogą przedostać się przez barierę tworzoną przez śluz. Jest to możliwe dzięki zbadaniu pod mikroskopem ruchliwości oraz ilości plemników w śluzie. Jednym z badań wykonywanych w diagnostyce niepłodności jest także badanie immunologiczne, które pozwala wykryć przeciwciała mogące upośledzać funkcje plemników.
Oprócz wyżej wymienionych badań wykonuje się badania przeznaczone typowo dla kobiet i mężczyzn. W przypadku kobiet przeprowadza się badanie ginekologiczne, w trakcie którego ocenia się stan pochwy, szyjki macicy oraz pobierany jest wymaz do posiewu bakteriologicznego oraz badania cytologicznego. Podczas wizyty u ginekologa wykonuje się także badanie USG. Bardzo ważna jest obserwacja cyklu miesiączkowego, śluzu z pochwy oraz notowanie temperatury ciała w poszczególnych fazach. Jeżeli wykonane badania nie będą wystarczające, zaleca się przeprowadzenie endoskopii przezpochwowej, laparoskopii jamy brzusznej, biopsji śluzówki macicy oraz histeroskopii. U mężczyzn wykonuje się takie badania jak badanie nasienia, badanie narządów płciowych, w tym prostaty, radiologiczne badanie nasieniowodów oraz biopsję jąder.