Jeszcze do niedawna niewiele osób wiedziało, co to jest badanie CRP. Przykładowo w pokoleniu naszych rodziców nikt o takim badaniu nie słyszał. Obecnie coraz częściej spotykamy się z zaleceniem lekarza, by dodatkowo wykonać badanie CRP.
Co oznacza termin CRP?
Nazwa tego badania CRP ma swój rodowód w języku angielskim – C Reactive Protein i oznacza dosłownie białko C – reaktywne. Często jest nazywane białkiem ostrej fazy – jest to rodzaj złożonej cząsteczki białka. Pojawia się we krwi w ostrych stanach zapalnych, wówczas bardzo szybko wzrasta jego poziom we krwi. Białko CRP wytwarzane jest przez nasz organizm pod wpływem cytoklin – substancji, które są wytwarzane w stanach zapalnych przez wątrobę, w komórkach tłuszczowych oraz ściankach naczyń tętniczych (zwłaszcza w zmienionych miażdżycowo zewnętrznych błonach).
Jaka jest diagnostyczna funkcja białka C – reaktywnego?
Białko CRP pojawia się jako odpowiedź immunologiczna organizmu w stanach zapalnych. Białko to pobudza funkcje ciałek odpornościowych, ponieważ jego zadanie polega na unieczynnieniu czynnika zapalnego. Obserwacja zmian wysokości stężenia tego białka w organizmie, spadek jego poziomu lub jego wzrost może świadczyć o wygasaniu stanu zapalnego, bądź niepowodzeniu zastosowanej terapii. Od pewnego czasu poziom białka C – reaktywnego jest brany pod uwagę w diagnostyce i leczeniu chorób sercowo-naczyniowych. Jego poziom we krwi jest używany do oceny ryzyka wystąpienia tzw. incydentów sercowo-naczyniowych (zawału mięśnia sercowego, udaru niedokrwiennego lub nagłej śmierci sercowej). Dowiedziono, że istnieje ścisły związek pomiędzy poziomem białek CRP we krwi chorego, a ryzykiem wystąpienia chorób wieńcowych. Wyższy poziom białka C- reaktywnego we krwi, ma związek z podwyższoną zachorowalnością na cukrzycę typu 2. Natomiast u osób chorych na cukrzycę typu 2, wysoki poziom CRP, świadczy o zwiększonym ryzyku wystąpienia u tych osób chorób naczyniowo – sercowych.
O czym świadczą nieprawidłowe wartości CRP?
- CRP powyżej 3,1 – 10 mg/l, może z dużym prawdopodobieństwem świadczyć o reakcji zapalnej w organiźmie (najczęściej spowodowanej zakażeniem)
- < 40 mg/l oznacza infekcje wirusowe, łagodne stany zapalne lub ciąże
- < 200 mg/l świadczy o infekcjach bakteryjnych
- < 500 mg/l oznacza ciężkie zakażenia bakteryjne i oparzenia
Prawidłowa wartość białka CRP
Na stężenie białka C – reaktywnego ma wpływ: rasa, wiek, płeć, pora roku i takie choroby jak cukrzyca, nadciśnienie tętnicze lub zażywanie leków hormonalnych (hormonalna terapia zastępcza).
Prawidłowa wartość białka CRP mieści się w przedziale 0,08 – 3,1 mg/l (jednak u palaczy, osób z nadwagą, chorych na nadciśnienie tętnicze może ono wynosić < 10 mg/ l).
U kogo wykonuje się badanie CRP?
Badanie CRP najczęściej wykonuje się:
- u osób, u których podejrzewa się stan zapalny (infekcje pasożytnicze, wirusowe, grzybicze, bakteryjne)
- w celu monitorowania chorób autoimmunologicznych (np. toczeń rumieniowaty)
- w obserwacji niektórych chorób nowotworowych (np. białaczki)
- w różnego rodzaju infekcjach
- w stanie zapalnym trzustki
- przy wykrywaniu odrzucenia przeszczepów
- w przypadku chorób układu naczyniowo – sercowego (np. zawał serca)
Wysoki poziom białka CRP, podobnie jak badanie OB świadczy o ostrej infekcji. Różnica pomiędzy tymi dwoma badaniami krwi polega na tym, że poziom CRP wzrasta i obniża się szybciej niż OB.
Zobacz także:
