Endoskopia jelita jest badaniem przeprowadzanym w diagnostyce chorób jelita, a także profilaktycznie w celu wczesnego wykrycia nowotworu jelita. Dzięki badaniu tego typu możliwe jest diagnozowanie nieprawidłowości na różnych odcinkach jelita.
Kiedy przeprowadza się endoskopię jelita?
Wskazaniem do przeprowadzenia endoskopii jelita jest między innymi podejrzenie choroby nowotworowej, choroby Leśniowskiego – Crohna oraz wrzodziejącego zapalenia jelita. Badanie wykonuje się również jeżeli u pacjenta występują takie objawy, jak częste biegunki o nieznanej przyczynie, bóle brzucha, nieuzasadniony spadek masy, obecność krwi w stolcu czy niedokrwistość spowodowana niedoborem żelaza, po wykluczeniu innych możliwych przyczyn takiego stanu. Badanie zleca się także u pacjentów, którzy zaobserwowali u siebie niepokojący sposób wypróżniania się, na przykład nagłą zmianę konsystencji stolca, ból podczas wypróżniania się, obecność ropy albo śluzu w kale czy uczucie nieskutecznego parcia na stolec. Endoskopia jelit jest przeprowadzana również w celach leczniczych. Służy wówczas głównie usuwaniu polipów, poszerzaniu zwężeń, usuwaniu ciał obcych z jelita oraz hamowania krwawienia. Podczas badania można także pobrać wycinki tkanek do badań histopatologicznych. Ponadto, kolonoskopię, czyli endoskopię jelita grubego, powinno się przeprowadzać profilaktycznie, jako badanie umożliwiające wczesne wykrycie raka jelita grubego. Na badanie powinny się zdecydować w szczególności osoby, u których w rodzinie występowały przypadki zachorowania na raka jelita grubego, u krewnych występowała polipowatość gruczolakowa lub niepolipowaty rak okrężnicy. Endoskopię jelita grubego przeprowadza się także w celu kontrolowania stanu pacjentów cierpiących na wrzodziejące zapalenie jelita grubego, a także po przeszczepie jelita.
Jak się przygotować do badania endoskopowego jelita?
Przed badaniem endoskopowym konieczne jest przeprowadzenie badania fizykalnego. Zaleca się również, żeby wykonana została morfologia oraz oznaczenie parametrów krzepnięcia krwi. Jest to bardzo ważne ze względu na bezpieczeństwo pacjenta podczas zabiegu i przygotowanie się lekarzy na ewentualne komplikacje, jakie mogą pojawić się podczas endoskopii. Poza tym, powinien zostać przeprowadzony dokładny wywiad lekarski, podczas którego należy powiedzieć specjaliście o wszystkich przyjmowanych lekach, alergii na różnorodne substancje czy nietolerancji na środki znieczulające.
Jeśli pacjent zostanie zakwalifikowany na badanie, przygotowanie zależy w dużej mierze od tego, jaki odcinek jelita będzie badany. Kilka tygodni przed badaniem należy odstawić preparaty zawierające żelazo, gdyż może to powodować powstawanie ciemnego stolca, co znacznie utrudnia obejrzenie jelita. Tydzień przed endoskopią nie należy przyjmować żadnych preparatów rozrzedzających krew. Najlepiej, żeby jelito było przed badaniem oczyszczone, co ułatwi jego zbadanie. Przez dwie doby przed endoskopią należy stosować dietę płynną. Czasami zaleca się również przyjęcie preparatów na przeczyszczenie, a u niektórych pacjentów wykonuje się lewatywę. Na badanie pacjent musi przyjść na czczo, nie powinien spożywać posiłków przez minimum 6 godzin, a płynów przez 4 godziny przed planowaną endoskopią.
Jak przebiega badanie endoskopowe jelita?
Przebieg badania endoskopowego jest zależny od tego, jaki odcinek jelita jest badany. Podczas endoskopii jelita grubego i odbytnicy pacjent leży na lewym boku, a jego kolana muszą być przygięte do klatki piersiowej. Przed wprowadzeniem endoskopu, okolica odbytu jest badana palcem oraz smarowana żelem znieczulającym. Po znieczuleniu, przez odbyt wprowadzany jest endoskop, dzięki któremu lekarz ma możliwość obejrzenia jelita od środka. Czasami do środka jelita wdmuchuje się powietrze, co pozwala na uzyskanie lepszego obrazu. Niekiedy pacjent jest proszony o zmianę pozycji, w celu dokładniejszego uwidocznienia konkretnych struktur. W niektórych przypadkach endoskopia jelita grubego jest przeprowadzana w znieczuleniu ogólnym, zwłaszcza jeśli planowane jest usunięcie polipów. Badanie trwa zazwyczaj kilkanaście minut.
