Na polskich straganach najpopularniejszą odmianą dyni jest dynia olbrzymia, której zastosowanie w kuchni jest bardzo szerokie. Coraz częściej można również spotkać dynię hokkaido, która doceniana jest ze względu na miękką skórkę oraz intensywny pomarańczowy kolor i aromat, który świetnie się sprawdza w deserach. Rzadko natomiast można spotkać dynię piżmową. A szkoda, bo spośród wymienionych odmian ma najbardziej aksamitny i maślany smak. Jej angielska nazwa to butternut squash i podobnie jak masło orzechowe (ang. peanut butter) jest kremowa i pyszna.
Dynia piżmowa wyglądem nie przypomina zwykłej dyni – nie jest ani pomarańczowa, ani okrągła. Jest podłużna, ma kształt podobny do wielkiej gruszki i ma jasną, beżową skórkę. Do tego jest bogata w składniki odżywcze i jest lekkostrawna. Warto się za nią rozejrzeć w sklepie!
Dowiedz się: Jak zwiększyć poziom glutationy >>
Wartości odżywcze
Dynia piżmowa jest produktem niskokalorycznym. Może być spożywana w postaci surowej, gotowanej lub pieczonej. Oczywiście podczas obróbki cieplnej traci część swoich właściwości odżywczych, ale w dalszym ciągu jest doskonałym źródłem wielu witamin i minerałów, spośród których na pierwszym miejscu jest witamina A. 100 gram surowej dyni piżmowej dostarcza bowiem ponad 200% dziennego zapotrzebowania organizmu na tę witaminę! Dynia piżmowa jest również bogata w witaminę C, której w 100 gramach jest 21 mcg, co stanowi 35% dziennej referencyjnej wartości spożycia. Inne witaminy i minerały, które zawiera dynia piżmowa zostały przedstawione w tabeli poniżej.
*DRWS – dzienna referencyjna wartość spożycia
Zobacz także: Dynia – właściwości odżywcze i zdrowotne
Właściwości zdrowotne dyni piżmowej
Dynia piżmowa to przede wszystkim bogactwo witaminy A, karotenoidów i witaminy C, które są naturalnymi antyoksydantami. Właściwości przeciwutleniające (antyoksydacyjne) dyni piżmowej pomagają zapobiegać lub spowalniają uszkodzenia komórek, chronią przed wolnymi rodnikami i zmniejszają stan zapalny. Tym samym antyoksydanty ograniczają ryzyko wystąpienia chorób przewlekłych takich jak cukrzyca czy choroby serca.
Udowodniono także działanie przeciwnowotworowe antyoksydantów. Liczne badania wykazały, że u osób spożywających dużą ilość beta-karotenów obecnych w dyni piżmowej ryzyko zachorowania na raka płuc zmniejszyło się o 24%. Natomiast przed rakiem jelita grubego pomaga chronić nas błonnik pokarmowy[1].
Zawarte w ścianach komórkowych dyni piżmowej pektyny, pomagają regulować poziom cukru we krwi oraz modulują poziom insuliny. Bioaktywne peptydy obniżają również ciśnienie tętnicze, mają właściwości przeciwzapalne i wspierają odporność[2].
Dzięki dużej zawartości witaminy A, jedzenie dyni piżmowej korzystnie wpływa na funkcjonowanie naszego układu immunologicznego, reguluje wzrost komórek (stąd dieta bogata w witaminę A polecana jest kobietom w ciąży), pomaga dbać o wzrok i zdrowe kości, a także odżywia i poprawia wygląd naszej skóry oraz włosów.
300 gram dyni piżmowej dostarcza 100% dziennego zapotrzebowania na witaminę C, a ta nie tylko pełni rolę we wspieraniu odporności, ale także syntetyzuje kolagen, który odpowiada za stan, jędrność i elastyczność skóry, szybsze gojenie się ran i naprawę tkanek.
Jak spożywać dynię piżmową
Większość osób obiera dynię piżmową. Ta odmiana dyni ma dość grubą skórkę, która na surowo nie jest smaczna, ale po obróbce cieplnej mięknie i nadaje się do jedzenia. Jeśli jednak skórka nawet po upieczeniu Ci nie posmakuje, bardzo łatwo ją oddzielić. Dynię piżmową należy piec ze skórką, dzięki czemu wiele wartości odżywczych w niej zawartych wniknie do miąższu.
Jeśli gotujesz dynię pamiętaj o tym, by nie gotować jej w zbyt dużej ilości wody. W ten sposób zachowa więcej właściwości odżywczych
A jak podawać dynię piżmową? Możliwości jest naprawdę wiele:
- przygotuj frytki z dyni – pokrój dynię w słupki, spryskaj oliwą, posyp przyprawami i zapiecz w piekarniku;
- dodaj ugotowaną i pokrojoną w kostkę dynię do sałatek;
- zrób ciasto dyniowe na bazie purée z dyni (upiecz dynię do miękkości i zmiksuj ją na gładki krem);
- ugotuj zupę dyniową;
- podaj upieczoną dynię jako dodatek do obiadu (zamiast ziemniaków);
- zrób placki dyniowe.
Czytaj również: Pestki dyni – 7 powodów, dla których warto je jeść
Źródła:
[1] Yu, Na et al. “Association of Dietary Vitamin A and β-Carotene Intake with the Risk of Lung Cancer: A Meta-Analysis of 19 Publications.” Nutrients vol. 7,11 9309-24. 11 Nov. 2015, doi:10.3390/nu7115463
[2] Li, Haoxin. (2020). Evaluation of bioactivity of butternut squash ( Cucurbita moschata D.) seeds and skin. Food Science & Nutrition. 8. 10.1002/fsn3.1602.
