CRP – glikoproteina, białko C-reaktywne wytwarzane przez wątrobę. Wchodzi w skład tzw. dodatnich białek ostrej fazy. Oznacza to, że jego poziom we krwi zwiększa się w odpowiedzi na obecność stanu zapalnego, który rozwija się w wyniku uszkodzenia tkanek. Kiedy niezbędne jest oznaczenie CRP? Od czego zależne jest stężenie? Co oznacza zbyt wysokie lub zbyt niskie stężenie we krwi CRP?
Na czym polega badanie?
Jest proste i powszechnie wykonywane, polegające na badaniu krwi. Należy do podstawowych badań wykonywanych w niemal każdym procesie diagnostycznym. Stężenie we krwi wzrasta często jeszcze przed wystąpieniem objawów, dlatego też badanie to ma wartość prognostyczną, może przyspieszyć postawienie diagnozy i wprowadzenie odpowiedniego leczenia, oraz w monitorowaniu przebiegu leczenia, zawsze w połączeniu z wynikami innych badań.
Kiedy niezbędne i bardzo przydatne jest oznaczenie CRP?
CRP jest jednym z elementów zwalczających różnego rodzaju infekcje. Przede wszystkim ułatwia przebieg procesu fagocytozy, polegający na przyłączeniu się monocytów (białe krwinki) do atakujących układ odpornościowy patogenów i pozbyciu się ich z organizmu.
Zobacz także: Co to jest spermidyna i gdzie się znajduje?
- u dziecioznacza się w przypadku poważniejszych infekcji i w celu sprawdzenia reakcji organizmu na podany antybiotyk
- u kobiet w ciąży pozwala na wykrycie procesu zapalnego toczącego się w organizmie (szczególnie infekcji bakteryjnych) i wdrożeniu skutecznego leczenia
- wykrywanie infekcji
- wykrywanie zaburzeń układu naczyniowego, w ocenie ryzyka sercowo-naczyniowego, (może być związane z rozwojem miażdżycy tętnic co zwiększa ryzyko wystąpienia choroby niedokrwiennej serca)
- wykrywanie i leczenie chorób nowotworowych
- wykrywanie ostrych zapaleń, (zakażeń bakteryjnych, sepsy i grzybiczych)
- po zabiegach operacyjnych, w celu monitorowania procesu gojenia
- w ocenie skuteczności leczenia przeciwzapalnego
- wykrywanie i leczenie chorób autoimmunologicznych (np. toczeń, reumatoidalne zapalenie stawów)
Od czego zależne jest stężenie?
- od masy ciała, płci
- od wieku i rasy
- od tego czy palimy papierosy
- czy przyjmujemy leki
- pora roku oraz aktywność fizyczna
Normy
- U zdrowej osoby poziom CRPnie przekracza 5 mg/l (najczęściej 0,1-3,0mg/l)
- Gdy poziom znacznie przekroczy 10mg/l można podejrzewać infekcję
- Jeśli pojawi się podwyższony poziom CRP, to w ciągu 24-48 godzin, stężenie CRP może wzrosnąć nawet stokrotnie.
Co oznacza zbyt wysokie stężenie we krwi CRP?
Stężenie CRP zwykle koreluje z aktywnością i rozległością procesu zapalnego, jaki przebiega w naszym organizmie.
Wysokie stężenie jest charakterystyczne dla:
- zakażeń bakteryjnych i wirusowych
- autoimmunologicznych chorób zapalnych (np. RZS, zesztywniające zapalenie stawów kręgosłupa i inne choroby reumatyczne, w ostrych zapaleniach jelit
- ostrego zapalenia trzustki
- infekcjach pasożytniczych
- niektórych chorób nowotworowych
- oraz urazów i zabiegów inwazyjnych, po uszkodzeniu mięśnia sercowego
- powikłań pooperacyjnych
Co oznacza zbyt niskie CRP?
Zbyt niski poziom CRP (bliski zeru) w morfologii krwi zazwyczaj oznacza nieprawidłowe funkcjonowanie wątroby.
Zobacz także: RBC – morfologia – normy i opis badania