Połączenie opieki nad dzieckiem z pracą zarobkową może stanowić nie lada wyzwanie. Dlatego ustawodawca wprowadził urlop wychowawczy. Pozwala łatwiej pogodzić życie prywatne i zawodowe. Zobacz, co powinieneś wiedzieć o urlopie wychowawczym.
Komu przysługuje?
Urlop wychowawczy przysługuje rodzicom, którzy pracują przynajmniej sześć miesięcy na umowie o pracę. Wspomniany okres zatrudnienia obejmuje też poprzednie okresy pracy. Jeśli należysz do tej grupy, możesz złożyć wniosek do działu HR. Pamiętaj, by dołączyć do niego akt urodzenia dziecka.
Każdy z rodziców albo opiekunów prawnych powinien złożyć do pracodawcy oddzielny dokument: wspomniany wniosek i oświadczenie o rezygnacji z tego przywileju rodzicielskiego rzecz małżonka lub partnera. Zwykle dział kadr dysponuje odpowiednim wnioskiem o urlop wychowawczy. Dlatego, zanim zaczniesz szukać go w Internecie, zapytaj o to pracownika działu kadr w swojej firmie.
Urlop wychowawczy – wymiar
Urlop wychowawczy może trwać maksymalnie 36 tygodni. Nie trzeba ich wykorzystywać jednorazowo, ani w całości.
Urlop wychowawczy można podzielić maksymalnie na 5 części. Przy ustalaniu liczby części, bierze się pod uwagę liczbę złożonych wniosków o przyznanie urlopu. Wniosek należy złożyć przynajmniej 21 dni wcześniej przed przejściem na urlop wychowawczy. Pracodawca nie może go odrzucić.
Jeden z rodziców może przebywać na urlopie wychowawczym maksymalnie 35 miesięcy. Przynajmniej 1 miesiąc ma obowiązek przekazać drugiemu rodzicowi. Jednak od tej zasady ustawodawca przewidział kilka wyjątków:
- śmierć drugiego rodzica,
- władza rodzicielska drugiego rodzica została ograniczona lub zawieszona,
- drugi rodzic został pozbawiony władzy rodzicielskiej.
O czym warto jeszcze pamiętać?
Z urlopu ma prawo skorzystać zarówno matka, jak i ojciec dziecka. Co ważne, mogą na niego przejść w tym samym czasie. Oczywiście pod warunkiem, że spełniają wyżej wymienione kryteria. Należy pamiętać, że łączny wymiar urlopu nie może przekraczać 36 tygodni. Można z niego skorzystać maksymalnie do ostatniego dnia roku kalendarzowego, w którym dziecko kończy 6 lat.
Dodatkowo, jeśli z powodu stanu zdrowia potwierdzonego orzeczeniem o niepełnosprawności albo stopnia niepełnosprawności dziecko potrzebuje osobistej opieki pracownika, bez względu na podstawowy urlop wychowawczego może być przyznany dodatkowy urlop w wymiarze do 36 tygodni. Należy jednak wspomnieć, że ten okres nie może być dłuższy niż do ukończenia przez dziecko pełnoletności. Na niepełnosprawne dziecko przysługuje maksymalnie 72 tygodnie urlopu wychowawczego.
Jakie prawa przysługują rodzicom?
Urlop chroni prawa rodzica, który jest zatrudniony na umowie o pracę. Dlatego możesz wykorzystać dodatkowe tygodnie urlopu, bez obaw, że zostaniesz zwolniony. Warto jednocześnie podkreślić, że masz prawo połączyć ów urlop z pracę w mniejszym wymiarze.
Urlop ten jest bezpłatny. Jednak rodziny o niskim statusie materialnym mają prawo ubiegać się o dodatek z tytułu opieki nad dzieckiem w okresie korzystania z urlopu wychowawczego. Obecnie wynosi 400 zł.
Niemal w każdej chwili pracownik może zrezygnować z dalszego urlopu wychowawczego. Powinien jednak poinformować o tym pracodawcę z 30-dniowym wyprzedzeniem. Jeśli jednak pracodawca wyrazi zgodę na szybszy powrót do pracy, nie trzeba czekać 30 dni.
